هوش مصنوعی راز چهره جنجالی در نقاشی رافائل را فاش کرد
تحقیقات جدید با بهره‌گیری از هوش مصنوعی نشان داده بخشی از نقاشی مشهور «مدونا دلا رزا» اثر رافائل سانتی، احتمالاً توسط خود او کشیده نشده است.
این یافته که توسط گروهی از محققان و با کمک الگوریتم‌های پیشرفته به دست آمده، بار دیگر قدرت تحلیل الگوریتم‌های یادگیری ماشین در شناخت آثار هنری را به رخ کشیده است.
نقاشی «مدونا دلا رزا» که احتمالاً بین سال‌های ۱۵۱۸ تا ۱۵۲۰ میلادی خلق شده، سال‌هاست که به خاطر چهره «سنت جوزف» که در سمت چپ بالای تابلو دیده می‌شود، مورد تردید منتقدان هنری قرار دارد. برخی از آنان از قرن نوزدهم میلادی شک داشتند که این بخش از نقاشی با سبک رافائل همخوانی ندارد. اکنون هوش مصنوعی هم این گمانه را تقویت کرده است.
در این مطالعه، دکتر «حسن اوگیل» و همکارانش از مدلی موسوم به ResNet۵۰ که توسط شرکت مایکروسافت توسعه یافته، استفاده کردند. آن‌ها این مدل را برای تحلیل ویژگی‌های خاص نقاشی‌های رافائل ازجمله پالت رنگ، سایه‌ها، جهت حرکت قلم‌مو و جزئیات چهره‌ها آموزش دادند. سپس با بهره‌گیری از تکنیک ماشین بردار پشتیبان، میزان دقت این مدل را در تشخیص سبک رافائل تا ۹۸ درصد افزایش دادند.
در آزمایش‌ها مشخص شد که چهره‌های مدونا، کودک و سنت جان در این نقاشی همگی با سبک شناخته‌شده رافائل همخوانی دارند، اما چهره سنت جوزف از این قاعده مستثناست. تحلیل دقیق نشان داد که این بخش از نقاشی احتمالاً توسط دستیار یا شاگرد او، مانند جولیو رومانو، اجرا شده است؛ هرچند نمی‌توان این نتیجه را با قطعیت بیان کرد.
محققان تأکید دارند هدف از این تحلیل‌ها نه زیر سؤال بردن آثار کلاسیک، بلکه افزایش دقت در شناخت آن‌ها و کمک به پژوهشگران هنر است. آن‌ها معتقدند هوش مصنوعی در آینده می‌تواند ابزار مؤثری در شناخت و مرمت آثار هنری باشد، بدون آن‌که جایگزین انسان شود یا نقش هنرمند را کم‌رنگ کند.
