عکس تاریخی از علی شریعتی در کنار اهرام ثلاثه و مجسمه ابوالهول
در روزهای اخیر تصویری از علی شریعتی، یکی از مشهورترین متفکران ایران پیش از انقلاب ۱۳۵۷، منتشر شده که او را سوار بر اسب در کنار اهرام ثلاثه و مجسمه ابوالهول نشان می‌دهد.
این عکس مربوط به سفر شریعتی به مصر و بازدید از آثار تاریخی آن کشور در تابستان ۱۳۵۰ است.
علی شریعتی مزینانی (۱۳۱۲–۱۳۵۶) از برجسته‌ترین روشنفکران و جامعه‌شناسان معاصر ایران بود که نقش مهمی در شکل‌گیری اندیشه‌های انقلابی پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایفا کرد. او در روستای مزینان از توابع سبزوار به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مشهد گذراند. پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای تربیت معلم، در سال ۱۳۳۸ برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن، دکترای جامعه‌شناسی و تاریخ ادیان را دریافت کرد.
شریعتی در دوران اقامت در پاریس با اندیشمندانی چون ژان‌پل سارتر و فرانتس فانون آشنا شد و آثار فانون را به فارسی ترجمه کرد. او پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۴، به دلیل فعالیت‌های سیاسی‌اش در فرانسه، در مرز دستگیر و زندانی شد. پس از آزادی، در دانشگاه مشهد به تدریس پرداخت، اما به‌دلیل محبوبیت فزاینده‌اش در میان دانشجویان، از تدریس منع شد. سپس به تهران رفت و در حسینیه ارشاد به سخنرانی و آموزش پرداخت. سخنرانی‌های او با استقبال گسترده جوانان مواجه شد، اما در نهایت توسط ساواک بازداشت و ۱۸ ماه زندانی شد.
شریعتی با تلفیق مفاهیم اسلامی و نظریات اجتماعی غربی، شیعه را به‌عنوان مکتبی انقلابی و عدالت‌خواه معرفی کرد. او در آثارش مانند «فاطمه، فاطمه است» و «شیعه سرخ و شیعه سیاه»، به نقد سنت‌گرایی و استبداد پرداخت و اسلام را نیرویی برای مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی دانست.
در سال ۱۳۵۶، شریعتی به انگلستان مهاجرت کرد و سه هفته بعد، به‌طرز مشکوکی درگذشت. برخی معتقدند که ساواک در مرگ او نقش داشته است . اندیشه‌های شریعتی همچنان الهام‌بخش جنبش‌های فکری و اجتماعی در ایران و جهان اسلام است.
