«گرگیعان»؛ میراث ماه مبارک رمضان در میان عربهای ایران
عربهای ساکن استان خوزستان در جنوب غربی ایران در ماه مبارک رمضان مراسم و آئینهای بسیاری دارند که یکی از آنها مراسمی است با نام «گرگیعان».
گرگیعان جشنی است که در خوزستان برگزار میشود. این سنت جذاب در نیمه ماه رمضان با اصول و قواعدی خاص برگزار میشود، درست مانند رسوم برخی از عربها در عراق و خلیج عربی که داستانهای زیادی در مورد آن نقل شده است.
ریشههایی این رسم
به عنوان مثال، در شهر ایرانی اهواز، محل سکونت عربها، گفته میشود که این رسم به عصر حضرت محمد (ص) و بهویژه تولد نوهاش حسن بن علی برمیگردد.
نظریهای وجود دارد که می گوید کلمه « گرگیعان» از کلمه «قرة عین» به معنای شادی و سرور گرفته شده است، زیرا «گرگیعان» مصادف با میلاد حسن بن علی و شادی رسول خداست.
بر اساس این روایت، مردم به خانه علی بن ابی طالب و فاطمه الزهرا (س) می رفتند و می گفتند شادی یک چشم، شادی یک چشم، تا نوزاد را تبرک کنند.
نظریه دیگری نیز وجود دارد که میگوید کلمه «گرگیعان» از « در را بزن» گرفته شده است، زیرا کودکان در شب «گرگیعان» در خانه همسایهها را میکوبند.
شیرینی و عیدی گرفتن از بزرگترها
این رسم به تدریج سال به سال در بین مسلمانان رواج یافت. تا اینکه در میان عربهای منطقه به یک سنت تبدیل شد که همه ساله در نیمه ماه مبارک رمضان برگزار می شود و کودکان برای جشن گرفتن این عید سرودهای مختلفی میخوانند.
این مراسم در میان بغدادیها با نام «ماجينه» شناخته میشود، اما عربهای ساکن جنوب عراق، اهواز و کشورهای خلیج عربی آن را گرگیعان میخوانند.
بچههای اهوازی در نیمه ماه مبارک رمضان پس از افطار، لباسهای سنتی خود یعنی «دشداشه» برای پسران و «طوب» برای دختران را می پوشند و با هم به خانه همسایهها و اقوام میروند، در را میکوبند، شعار میدهند و آوازهای سنتی میخوانند. سپس اهل خانه با تقدیم شیرینی و عیدی این روز را با آنها جشن میگیرند.
شایان ذکر است که علاوه بر جشنهای مردمی که در خیابانها و کوچهها برپاست، در این روز جشن ها و فستیوالهای رسمی نیز در تالارهای شهرهای عربنشین ایران برگزار می شود.