هیولای ۱۳ متری با وزن ۹۰۰ کیلوگرم: از مار تیتانوبوآ چه میدانیم؟

مار تیتانوبوآ یکی از بزرگترین خزندگان شناختهشده تاریخ زمین به شمار میرود که حدود ۶۰ میلیون سال پیش در نواحی امروزی کلمبیا میزیست. اما چگونه ما امروز از وجود او اطلاع داریم؟
این مار عظیمالجثه در معدن زغالسنگ سرهخون کشف شد؛ جایی که بقایای فسیلشدهاش برای نخستین بار در سال ۲۰۰۹ به دست پژوهشگران رسید و در همان ابتدا به دلیل ابعاد غیرقابلباور استخوانها، حتی تصور نمیکردند که با بقایای یک مار روبهرو هستند.
بزرگترین مار زنده حال حاضر جهان، آناکوندای سبز است که طولی نزدیک به ۱۰ متر دارد. اما بر اساس فسیلهای بهدستآمده، طول تیتانوبوآ بالغ بین ۱۲ تا ۱۳ متر تخمین زده شده و وزنش به بیش از ۹۰۰ کیلوگرم میرسیده است. پهنای بدن این خزنده تا ۷۰ سانتیمتر برآورد شده که نشان میدهد قادر بوده طعمههای بزرگی همچون کروکدیلها، لاکپشتهای عظیمالجثه دریایی و حتی ماهیهای بزرگ را ببلعد.
دانشمندان بر این باورند که شرایط آب و هوایی زمین در آن دوران نقشی مهم در رشد خارقالعاده این جانور داشته است. از آنجا که خزندگان و موجودات خونسرد در محیطهای گرم و مرطوب امکان رشد بیشتری پیدا میکنند، ابعاد شگفتآور تیتانوبوآ را میتوان به دمای بالاتر زمین نسبت داد.
بر اساس تحقیقات، این گونه از مارها حدود ۵۷ تا ۶۰ میلیون سال پیش در پی تغییرات اقلیمی و زیستی منقرض شدند. با وجود این، نوادگان آنها مانند مارهای بوآ و آناکوندا همچنان در طبیعت یافت میشوند، اما هیچکدام به اندازه نیاکان عظیمالجثهشان رشد نمیکنند.
کشف این فسیلها توجه بسیاری از رسانهها و محققان را جلب کرد و سبب شد تا مقایسههای متعددی میان ابعاد تیتانوبوآ با مارهای امروزی و حتی انسان انجام گیرد. دادههای متفاوتی درباره وزن و طول دقیق این خزنده منتشر شده، اما همگی بر این نکته تأکید دارند که تیتانوبوآ بزرگترین مار شناختهشده تاریخ است.
فسیلهای بهدستآمده از این گونه اکنون بهعنوان یکی از مهمترین کشفیات دیرینهشناسی شناخته میشود و اطلاعات ارزشمندی درباره شرایط اقلیمی زمین پس از انقراض دایناسورها در اختیار دانشمندان قرار داده است.
با وجود گذشت میلیونها سال از انقراض این گونه، نام و عظمت تیتانوبوآ همچنان در محافل علمی و عمومی مطرح است و بهعنوان نمادی از شگفتیهای حیات گذشته زمین شناخته میشود.