هوش مصنوعی خطر ابتلا به سرطان را تا دو دهه آینده پیشبینی میکند!

دانشمندان موفق به طراحی ابزاری نوین در حوزه هوش مصنوعی شدهاند که توانایی دارد احتمال ابتلای افراد به بیش از ۱۰۰۰ نوع بیماری، از جمله سرطان، را در بازه زمانی ۲۰ سال آینده ارزیابی کند.
این پروژه حاصل همکاری متخصصان آزمایشگاه زیستشناسی مولکولی اروپا، مرکز تحقیقات سرطان آلمان و دانشگاه کپنهاگ است. پژوهشگران امیدوارند که با استفاده از این فناوری بتوان بیماران در معرض خطر را زودتر شناسایی کرد و پیش از بروز بیماری، اقدامات پیشگیرانه لازم انجام داد.
ابزاری که «دلفی-۲M» نام گرفته، دادههای پزشکی ناشناس بیماران را تحلیل میکند. این سامانه با بررسی سوابق سلامت و فاکتورهای سبک زندگی مانند مصرف سیگار، الکل و شاخص چاقی، الگوهای بیماری را شناسایی کرده و احتمال بروز آنها را در آینده محاسبه میکند. دادههای این مدل از طریق اطلاعات ۴۰۰ هزار بیمار در بانک زیستی بریتانیا و ۱.۹ میلیون نفر در سامانه ثبت ملی دانمارک آموزش داده و آزمایش شده است.
توماس فیتزجرالد، متخصص زیستشناسی مولکولی و یکی از نویسندگان پژوهشی که در نشریه نیچر منتشر شد، توضیح داد که رخدادهای پزشکی اغلب طبق الگوهای مشخصی پیش میروند و مدل هوش مصنوعی طراحی شده توانایی یادگیری این الگوها و پیشبینی پیامدهای احتمالی سلامت را دارد.
ایوان بیرنی، مدیر اجرایی EMBL نیز گفت این ابزار میتواند در مراکز درمانی اولیه به کار رود و پزشکان با کمک آن بیماران را از مهمترین خطرات و اقدامات پیشگیرانه مانند کاهش وزن یا ترک دخانیات آگاه کنند. به گفته او، این همان آیندهای است که دانشمندان به دنبال تحقق آن هستند.
مطالعات نشان داده که «دلفی-۲M» در پیشبینی بیماریهایی با مسیر مشخص، از جمله دیابت نوع ۲ و حمله قلبی، عملکرد قابل توجهی دارد، اما در زمینه بیماریهای غیرقابل پیشبینیتر مانند عفونتها دقت پایینتری دارد.
با وجود این دستاورد، کارشناسان درباره محدودیتهای مدل نیز هشدار دادهاند. جاستین استبینگ از دانشگاه آنگلیا راسکین یادآور شد که دادههای آموزشی ممکن است دارای سوگیریهایی مانند سلامت داوطلبان یا انتخاب بیماران باشند. پیتر بنیستر نیز افزود که به دلیل وابستگی به سن، قومیت و شرایط فعلی سیستمهای درمانی، این مدل هنوز برای بهبود فوری خدمات درمانی آماده نیست.
گوستاوو سودره از کالج کینگ لندن تأکید کرد که این فناوری برای ادغام دادههای گستردهتر مانند شاخصهای زیستی، ژنومیک و تصویربرداری طراحی شده و میتواند در آینده به یک ابزار پزشکی دقیق و چندوجهی بدل شود.
همزمان، سازمان «صدای واحد سرطان» هشدار داد که تا سال ۲۰۴۰ آمار ابتلا به سرطان به سطحی بیسابقه خواهد رسید و هر دو دقیقه یک بیمار شناسایی خواهد شد. همچنین بیش از ۶۳ هزار مورد سرطان در میان کودکان و نوجوانان پیشبینی شده است.