زمان برگزاری آئین عید قربان، بزرگترین عید مسلمانان افغانستان
عید قربان به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین اعیاد مسلمانان در کشور افغانستان آئین مخصوص به خود را دارد و مردم تلاش میکنند که در این روز مهم در کنار خانواده حاضر باشند و دولت نیز در حمایت از مشاغل به مناسبت این عید بزرگ، چند روز را تعطیل میکند.
در کابل پايتخت افغانستان از اوايل ماه ذیالحجّه تقريبا چهره شهر عوض میشود، عرضهکنندگان مواد غذایی، لباس، کفش و ظروف غذا خوری در هرگوشه و کنار شهر ديده میشوند که با پهن کردن بساط خود، مشتريان را برای خريد دعوت میکنند.
علیرغم اقتصاد ضعیف ناشی از جنگهای داخلی كه افغانستان را به بازار مصرف کالاهای خارجی تبديل کرده، مردم آنچنان برای بزرگداشت عيد سعيد قربان تلاش میکنند که گويا مشکل اقتصادی در این کشور وجود ندارد.
دولت افغانستان معمولا از روز عرفه به مناسبت عید قربان چند روز تعطیل عمومی اعلام میکند و در این مدت علاوه بر تعطیلی فروشگاهها و مراكز تجاری، پروازهای داخلی هواپيماها قطع شده و اتوبوسهای بين شهری هم تعطيل میكنند، چراکه حضور در کنار خانواده در روز عید برای مردم افغانستان از اهمیت بالایی برخوردار است.
یکی از آیین این عید بزرگ به جوانان تازه ازدواج کرده مربوط است. جوانانی که تازه نامزد کردهاند، بايد براي همسر آينده خود لباس، زيورآلات و مقدار شيرينی و ماهی تازه که به تحفه عيدی معروف است، بخرند و چند روز پيش از عيد، مادر و اقوام نزديک داماد، تحفهها را به خانه عروس آينده ببرند. در مقابل، خانواده عروس نيز با تهيه هدايایی براي داماد، سعی میکنند محبت آنها را بیپاسخ نگذارند.
هرچند این کار برای خانوادههایی که در روستاها و ولايتهای دوردست ساکن هستند کمی سختتر است و مجبورند برای خرید به کابل، هرات، قندهار، جلالآباد و مزارشريف سفر کنند.
خرید لباس، زیورآلات و لوازم نو برای اعضای خانواده بهویژه فرزندان از الزامات آئین استقبال از این عید بزرگ در بین مردم مسلمان افغان است.
خیاطها پرمشغلهترین افراد در این ایام هستند. چراکه اغلب مردم برای این روز پارچه تهیه کرده و برای دوخت لباسهای سنتی نزد خیاطها میروند. افراد مشغول به این کار معمولا در این ایام روزانه ۲۰ ساعت کار میکنند و زمان کمی برای استراحت دارند.
قنادان و قصابان از دیگر اصناف شلوغ این ایام در افغانستان هستند. مردم از ۱۰ روز مانده به عید قربان برای خرید مایحتاج خود اقدام میکنند.
در صبح روز اول عيد مردم بصورت گروهی با ندای الله اكبر، لااله الاالله و لله الحمد، برای ادای نماز عید به سوی مساجد جامع رهسپار میشوند.
یکی از رسوم این ایام دیدار از خانواده افرادی است که به حج رفتهاند تا برای برگزاری مراسم ورود حجاج به خانواده آنها اعلام آمادگی کنند.
تنها کسانی که در این ایام در کنار خانواده خود نیستند سربازان، افسران ارتش و پلیس افغانستان هستند که به خاطر برقراری امنيت كشور شب و روز تلاش میكنند.
انجام انواع بازیهای محلی مانند بزكشی، توپبازی و بادبادکبازی از دیگر رسوم رایج در این ایام بین خانوادههاست.
این عید بزرگ هرساله در تاریخ دهم ذوالحجه به تقویم قمری باشکوه هرچه تمامتر برگزار میشود که در سال ۱۴۰۳ به تقویم شمسی روز دوشنبه ۲۷ خردادماه خواهد بود.