تشخیص خطر سرطان ریه با بررسی ناخن پا؛ چگونه ممکن است؟

ایمی بوسیو، وکیل ۴۷ ساله اهل کانادا، زمانی که با سرفههای مزمن مواجه شد، هرگز تصور نمیکرد که تشخیص پزشکان زندگیاش را دگرگون کند. او که هرگز سیگار نکشیده و سبک زندگی سالمی داشته، با شنیدن خبر ابتلا به سرطان ریه دچار شوک شد.
این تجربه تلخ باعث شد تا بوسیو به فعالیتهای آگاهیبخش درباره سرطان ریه، بهویژه در میان غیرسیگاریها، روی آورد.
در همین مسیر، او با پژوهشی آشنا شد که توسط دکتر آرون گودارزی و تیمش در دانشگاه کلگری انجام میشود. این تحقیق به بررسی عوامل محیطی مؤثر در ابتلا به سرطان ریه میپردازد و تمرکز ویژهای بر گاز رادون دارد. رادون گازی طبیعی، بیرنگ و بیبو است که خاصیت رادیواکتیو دارد و پس از سیگار، دومین عامل اصلی سرطان ریه محسوب میشود. با این حال، به دلیل دشواری در اندازهگیری میزان تماس افراد با این گاز در طول زمان، در فهرست عوامل خطر رسمی قرار نگرفته است.
گودارزی و تیمش راهکاری نوآورانه برای حل این مشکل یافتهاند: استفاده از برشهای ناخن پا. آنها دریافتهاند که ناخن پا میتواند مانند آرشیوی زیستی، اطلاعات بلندمدت درباره تماس بدن با مواد رادیواکتیو مانند رادون را در خود نگه دارد. پس از استنشاق رادون، بدن آن را به سرب رادیواکتیو تبدیل کرده و در بافتهایی با سرعت بازسازی پایین مانند پوست، مو و ناخن ذخیره میکند.
در مطالعهای که در مجله «محیط زیست بینالملل» منتشر شده، پژوهشگران دانشگاه کلگری نشان دادهاند که اندازهگیری ایزوتوپهای سرب رادیواکتیو در ناخن پا میتواند میزان تماس با رادون را در طولانیمدت با دقت بالا مشخص کند. آنها اکنون در حال اجرای مرحله گستردهتری از این تحقیق هستند و قصد دارند نمونههایی از ۱۰ هزار داوطلب از سراسر کانادا جمعآوری کنند.
هدف این پروژه، توسعه ابزاری جدید برای ارزیابی خطر ابتلا به سرطان ریه، بهویژه در میان غیرسیگاریهاست. برآوردها نشان میدهد که دو نفر از هر پنج مبتلا به سرطان ریه در کانادا، به دلیل سابقه نداشتن مصرف دخانیات، در برنامههای غربالگری قرار نمیگیرند؛ در حالی که ممکن است بدون اطلاع در معرض گاز رادون بوده باشند.
تیم موندز، بیمار سابق سرطان ریه که در سال ۱۳۹۵ تشخیص داده شد، میگوید: «هر کسی که ریه دارد، ممکن است به سرطان ریه مبتلا شود. باید پیش از آنکه دیر شود، غربالگری انجام شود. تحقیقات گودارزی گامی امیدبخش در این مسیر است.»