تصاویر تازه از «منطقه ۵۱ مصر» راز مجموعهای زیرزمینی در نزدیکی اهرام را فاش کردند

تنها در فاصله سه مایلی از اهرام جیزه، مکانی مرموز به نام «زاویتالعیان» وجود دارد که سالهاست با عنوان «منطقه ۵۱ مصر» شناخته میشود. این محوطه باستانی از دهه ۱۹۶۰ میلادی در اختیار مقامات مصری قرار گرفته و هیچ کاوش مدرنی در آن انجام نشده است.
ماجرای این مکان به اوایل دهه ۱۹۰۰ بازمیگردد؛ زمانی که باستانشناس ایتالیایی، الساندرو بارسانتی، نخستین کاوشها را در آن انجام داد و حفرهای عظیم به شکل حرف T در دل سنگ آهک صلب کشف کرد. این گودال نزدیک به ۱۰۰ فوت عمق داشت و دیوارههای آن با بلوکهای بزرگ گرانیتی پوشانده شده بود.
در مرکز یکی از تالارها، وان یا ظرفی بیضیشکل از جنس گرانیت با درپوشی محکم قرار داشت که بارسانتی گزارش داد درون آن آثار مادهای ناشناخته دیده میشد؛ مادهای که بعدها از بین رفت. هرچند بسیاری از مصرشناسان معتقدند این محل بخشی از بنای هرم ناتمامی بوده، اما هیچ سازهای بر فراز آن ساخته نشده است.
روی دیوارههای درونی محوطه، نشانههایی از نوشتههای باستانی با جوهر سیاه و قرمز یافت شده که یکی از آنها واژه «سبا» را شامل میشود؛ واژهای که برخی پژوهشگران آن را به معنی «دروازهای به سوی ستارگان» تفسیر کردهاند.
دِرِک اولسن، پژوهشگر مستقل، در گفتوگویی با برنامه پادکستی «مَت بیل لیمیتلِس» این فرضیه را مطرح کرده که ساختار زاویتالعیان ممکن است برای سفر کیهانی یا صعود روحی طراحی شده باشد. او تأکید کرده که ابعاد و طراحی پیچیده این مجموعه، کف گرانیتی عظیم، دیوارههای صیقلی آهکی و ظرف مرکزی مهر و مومشده، نشانگر هدفی فراتر از یک سازه تدفینی معمولی است.
به گفته اولسن، برخی بلوکهای گرانیتی به کار رفته در کف سازه، حدود ۱۵ فوت طول و ۸ فوت ضخامت دارند و وزن آنها تا ۱۸ هزار پوند میرسد. او و همکارش بیل در گفتوگوهای خود پرسیدند چرا باید چنین سنگهای عظیمی برای کف محوطهای که از سنگ طبیعی ساخته شده بهکار رود.
در جریان کاوشهای اولیه، لوحی نیمهتخریبشده نیز پیدا شد که نام «پادشاه جِدِفره» از دودمان چهارم بر آن دیده میشد، هرچند اعتبار تاریخی این لوح همچنان مورد تردید است.
با گذشت بیش از یک قرن، راز هدف اصلی این سازه همچنان حلنشده باقی مانده است. برخی کارشناسان آن را هرم ناتمام، برخی پایه آزمایشی و عدهای دیگر محفظهای آیینی میدانند. اکنون تنها تصاویر قدیمی بارسانتی از اوایل قرن بیستم شاهدی بر وجود این معماری شگفتانگیز در زیر خاک مصر باستان است.