آیا مقبره تمامی فراعنه مصر پر از طلا و جواهر است؟
هنگامی که هوارد کارتر، باستان‌شناس انگلیسی در سال 1922 مقبره توت‌عنخ‌آمون را گشود، با گنجینه‌ای باشکوه روبرو شد. اما آیا تمام مقبره‌های سلطنتی در مصر باستان حاوی چنین گنجینه‌هایی بودند؟
پاسخ این پرسش منفی است. اگرچه اهرام بزرگ جیزه و دیگر اهرام باستانی مصر از شگفت‌انگیزترین آثار باستانی جهان هستند، اما به احتمال زیاد اشیای مدفون در آنها در مقایسه با مقبره‌های فراعنه متأخرتر همچون توت‌عنخ‌آمون، کم‌بارتر بوده است.
ولفرام گراجیتسکی، پژوهشگر ارشد افتخاری دانشگاه کالج لندن که سنت‌های تدفین و اشیای تدفینی مصریان باستان را مطالعه کرده است، می‌گوید: شاید مراسم تدفین در بزرگترین اهرام بسیار ساده‌تر از آنچه در مقبره توت‌عنخ‌آمون دیده می‌شود، بوده است.
اهرام برای تدفین پادشاهان مصری از زمان زوسر (حدود 2630 تا 2611 قبل از میلاد) تا احمس اول (حدود 1550 تا 1525 قبل از میلاد) مورد استفاده قرار می‌گرفتند. بیشتر این اهرام قرن‌هاست که غارت شده‌اند، اما تعداد کمی از مقبره‌های سلطنتی نسبتاً سالم باقی مانده‌اند و شواهدی از گنجینه‌های آنها را ارائه می‌دهند.
به عنوان مثال، شاهزاده خانم نفروپتاح (حدود 1800 قبل از میلاد) در یک اهرام در هوارة، حدود 100 کیلومتری جنوب قاهره دفن شده بود. گراجیتسکی می‌گوید در سال 1956 اتاق تدفین او کشف شد که حاوی ظروف سفالی، تابوت‌ها، جواهرات طلایی کوچک و برخی نشان‌های سلطنتی بود که او را با ازوریس، خدای دنیای زیرین پیوند می‌داد.
ملک حور (حدود 1750 قبل از میلاد) نیز با مجموعه‌ای مشابه از اشیاء دفن شده بود، هرچند در یک اهرام به خاک سپرده نشده بود. گراجیتسکی می‌گوید جسد حور در پارچه کتان پیچیده شده بود و احشایش در ظروف ویژه‌ای به نام جره‌های کانوپیک قرار داشت و صورتش با نقاب مومیایی پوشیده شده بود.
اما مقبره ملکه حتپ‌حرس، مادر فرعون خوفو، جزئیات بیشتری دارد و شامل تختی طلاکاری شده، دو صندلی و ظروف سفالی و مسی کوچک است.
با این حال، این گنجینه‌ها در مقایسه با ثروت‌های کشف شده در مقبره توت‌عنخ‌آمون که در دره‌ای دورافتاده نزدیک اقصر قدیم قرار داشت، متواضع به نظر می‌رسند. این منطقه به مدت بیش از 500 سال در عصر امپراتوری جدید مصری به عنوان محل تدفین سلاطین مورد استفاده قرار می‌گرفت.
تفاوت زیاد گنجینه‌های موجود در اهرام قدیمی و مقبره‌های عصر جدید مصر، به احتمال زیاد ناشی از تغییر سنت‌ها و باورهای مذهبی در طول زمان بوده است. خوفو ممکن است همانقدر ثروتمند بوده باشد که توت‌عنخ‌آمون، اما به شیوه عصر خود دفن شده است.
