آیا جنگ غزه در سال ۲۰۲۵ پایان خواهد یافت؟
اینکه آیا جنگ غزه در سال ۲۰۲۵ پایان می‌یابد یا خیر، سؤالی است که پاسخ آن از هر شخصی متفاوت است و به این بستگی دارد که سؤال از چه کسی پرسیده شود.
ساکنان نوار غزه و هواداران آن‌ها در سراسر جهان خواهان پایان فوری جنگ هستند، اما دولت راست‌گرای اسرائیل می‌خواهد این جنگ برای همیشه ادامه یابد.
طعنه‌آمیز این است که وقتی اسرائیل برای ادامه جنگ روی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا حساب باز کرده، فلسطینی‌ها و جهان در نقطه مقابل قرار گرفته و امیدوارند که روی کار آمدن ترامپ در ۲۰ ژانویه آغاز پایان این جنگ باشد.
پس از اینکه دکترین ارتش اسرائیل بر اساس جنگ‌های کوتاه ساخته شد، جنگ غزه طولانی‌ترین جنگی است که اسرائیل در تاریخ خود انجام داده است.
پس از اینکه انتظار می‌رفت جنگی که در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد تنها چند ماه طول بکشد، برخلاف همه انتظارات، برای مدت بیش از یک سال تمدید شد و با ورود به سال ۲۰۲۵ همچنان ادامه دارد.
پس از ناامیدی‌های متعدد در طول سال ۲۰۲۴ با انعقاد یک توافق آتش‌بس، در پایان آن انتظارات خوش‌بینانه وجود داشت که آتش‌بس حتی به صورت مرحله‌ای در پایان همان سال اجرایی شود، اما این امیدها خیلی زود رنگ باختند.
اکنون طرف‌ها به امکان دستیابی به توافق قبل از روی کار آمدن ترامپ در ژانویه امیدوارند، اما درسی که از سال گذشته گرفته شده این است که این امیدها «تضمین نشده» هستند.
علیرغم برآوردهای مقامات سابق و فعلی اسرائیل مبنی بر اینکه جنگی که تقریباً نوار غزه را ویران کرده و ۹۰ درصد جمعیت آن آواره شده‌اند، اهداف خود را به پایان رسانده است، اما صداهای بسیاری در اسرائیل خواهان ادامه جنگ هستند. از سوی دیگر صداهایی وجود دارد که خواستار توقف آن هستند.
حامیان ادامه جنگ در اسرائیل چه می‌گویند؟
حامیان ادامه جنگ، از جمله بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، می‌گویند که جنگ تا رسیدن به اهدافش ادامه خواهد داشت.
اهداف آن در میان کسانی که خود از ادامه جنگ حمایت می‌کنند، متفاوت است.
حتی اگر جنگ پایان یابد، نتانیاهو خواهان کنترل امنیتی اسرائیل بر نوار است و نیروهای اسرائیلی حداقل در کریدور فیلادلفیا در مرز غزه و مصر و کریدور نتزاریم که شمال نوار غزه را از مناطق حائل در شمال نوار جدا می‌کند، باقی بمانند.
در مورد ایتامار بن گویر وزیر امنیت ملی، بزالل اسموتریچ وزیر دارایی و سایر اعضای لیکود به رهبری نتانیاهو، آن‌ها خواستار اشغال مجدد نوار غزه، شهرک‌سازی در آنجا و تشویق ساکنان آن به مهاجرت هستند.
به منظور توجیه تداوم حضور ارتش اسرائیل در نوار غزه، عدم حضور رهبری فلسطینی، عربی یا بین‌المللی برای برعهده گرفتن مسئولیت نوار غزه پس از جنگ را پیشنهاد می‌کند.
در شرایطی که مقامات اسرائیلی می‌گویند تنها جایگزین، حکومت نظامی اسرائیل در غزه است، نخست وزیر اسرائیل تاکید دارد که بازگشت حماس یا حکومت خودگردان فلسطین در نوار غزه را نمی‌پذیرد.
مصر پیشنهاد تشکیل کمیته «حمایت جامعه» متشکل از افراد مستقل در غزه را برای به‌عهده گرفتن امور انتقالی داده بود، اما در حالی که حماس پس از تاخیر پذیرفت، تشکیلات خودگردان فلسطین از پذیرش این پیشنهاد خودداری کرد و تاکید کرد که این کسی است که مسئولیت نوار را برعهده خواهد گرفت.
مخالفان ادامه جنگ در اسرائیل چه می‌گویند؟
مخالفان اسرائیلی ادامه جنگ در غزه می‌گویند مهم‌ترین چیز بازگشت گروگان‌های اسرائیلی از نوار است، حتی اگر بهای آن پایان جنگ باشد، موضعی که بر اساس نظرسنجی‌های عمومی اکثریت اسرائیل از آن حمایت می‌کنند.
آن‌ها نخست وزیر اسرائیل را به مخالفت با توقف جنگ برای ملاحظات شخصی متهم می‌کنند، چراکه بن گویر و اسموتریچ تهدید کرده‌اند در صورت منعقدشدن توافق، دولت او را سرنگون خواهند کرد.
آن‌ها بر این باورند که امکان بازگشت به نوار غزه در صورت بازگشت حاکمیت حماس به نوار یا ظهور تهدید ملموس مبنی بر تکرار حمله ۷ اکتبر وجود دارد.
آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که ارتش اسرائیل در جنگ به دستاوردهای بزرگی از جمله از بین بردن رهبری نظامی جنبش حماس و توانایی‌های نظامی آن دست‌یافته است و از تکرار حمله غافلگیرانه خود ناتوان شده است.
کسانی که مایل به پایان دادن به جنگ هستند همچنین خواستار ایجاد رهبری محلی با نقش محدود برای تشکیلات خودگردان فلسطین در دوره پس از جنگ هستند.
حماس چه می‌گوید؟
حماس خواهان پایان یافتن جنگ با خروج کامل ارتش اسرائیل از نوار غزه و آزادی تعداد زیادی از اسرای فلسطینی به ویژه آن‌هایی است که محکومیت‌های بالایی در زندان‌های اسرائیل دارند.
همچنین می‌خواهد که جنگ با واقعیتی متفاوت از قبل از جنگ در نوار غزه پایان یابد، به ویژه پایان محاصره‌ای که بیش از یک دهه بر نوار غزه تحمیل شده است.
جامعه بین‌المللی چه می‌خواهد؟
جامعه بین‌المللی می‌خواهد فوراً به جنگ پایان دهد تا بازسازی نوار غزه آغاز شود و بحران طولانی‌مدت انسانی در نوار غزه متوقف شود.
جامعه بین‌المللی هرگونه حضور اسرائیل در نوار غزه پس از جنگ، ایجاد شهرک‌سازی، آواره کردن ساکنان، یا قطع مناطق حائل را رد می‌کند.
ترامپ چه می‌خواهد؟
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا می‌گوید که خواهان جنگ نیست و توافق آتش‌بس در غزه قبل از شروع رسمی ریاست جمهوری او، در برنامه است.
برخلاف رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، جو بایدن، که چند ماه پیش به صراحت اعلام کرد که می‌خواهد جنگ را متوقف کند بدون اینکه موفق به توقف آن شود، انتظارات این است که ترامپ اگر بخواهد بتواند جنگ را متوقف کند.
جهان منتظر است که ترامپ در هنگام تصدی وظایفش چه بگوید، زیرا توقف جنگ احتمالاً به یک کلمه از او بستگی دارد.
