اکسپو؛ گنجینه‌ای از نوآوری‌ها برای بشریت در طول ۱۷۵ سال
از یک گلخانه شیشه‌ای در هاید پارک لندن تا برج ایفل و اختراع تلفن؛ نمایشگاه‌های جهانی «اکسپو» در طول ۱۷۵ سال گذشته به صحنه‌ای برای نمایش بزرگ‌ترین نوآوری‌های بشر بدل شده‌اند.
در سال ۱۸۵۰ میلادی، سازه‌ای عظیم از شیشه و آهن در هاید پارک لندن ظرف مدت پنج ماه ساخته شد که به نام «قصر کریستال» شناخته شد و در زمینی به مساحت ۱۹ جریب بنا شد. این سازه با ارتفاعی که می‌توانست چهار کلیسای جامع به اندازه کلیسای سنت‌پل را در خود جای دهد، میزبان نخستین گردهمایی جهانی با هدف نمایش نوآوری‌ها و اختراعات روز شد.
ایده اصلی برگزاری این نمایشگاه، از نمایشگاه صنایع فرانسه الهام گرفته شده بود. هنری کول، کارمند دولت بریتانیا که بیشتر به‌دلیل اختراع کارت تبریک کریسمس شهرت داشت، پیشنهاد ایجاد نمایشگاهی جهانی را داد که در آن کشورها نوآوری‌های خود را به نمایش بگذارند.
با آغاز انقلاب صنعتی و رشد سریع فناوری، نمایشگاه‌های جهانی تبدیل به بستری مهم برای معرفی دستاوردهای تکنولوژیک شدند. اولین نمایشگاه در سال ۱۸۵۱ شاهد حضور بیش از ۶.۳ میلیون بازدیدکننده بود. برخی از اختراعات عجیب آن دوره شامل چاقویی با ۱۸۵۱ تیغه، پیانوی چهارطرفه و تختی قابل تبدیل به حلقه نجات بودند.
در نمایشگاه سال ۱۸۶۲ لندن، نیروی بخار نقش محوری داشت و برای نخستین‌بار رایانه‌ای موسوم به «موتور تحلیلی» که با بخار کار می‌کرد به نمایش درآمد. این ماشین قادر به پردازش هزار عدد ۵۰ رقمی بود و توسط چارلز بابج طراحی شده بود.
اکسپوی ۱۸۷۶ که در فیلادلفیا هم‌زمان با صدمین سالگرد استقلال آمریکا برگزار شد، به نقطه عطفی در تاریخ فناوری بدل شد. در این نمایشگاه، الکساندر گراهام بل تلفن را معرفی کرد و برخی از اختراعات خوراکی چون پاپ‌کورن، کچاپ هاینز و موز برای نخستین‌بار معرفی شدند. همچنین اولین غرفه ویژه زنان در این دوره برگزار شد و بیش از ۸۰ اختراع زنان از جمله اتوی خودگرم‌شونده و ماشین ظرفشویی به نمایش درآمد.
در نمایشگاه ۱۸۷۸ پاریس، علاوه بر رونمایی از مجسمه آزادی، اختراع معروف ادیسون، یعنی فونوگراف نیز توجه‌ها را به خود جلب کرد. همچنین نخستین نمونه‌های هواپیمای تک‌بال نیز در این نمایشگاه ارائه شد.
برج ایفل که در سال ۱۸۸۹ به مناسبت اکسپو پاریس ساخته شد، روزانه بیش از ۱۲ هزار بازدیدکننده را جذب می‌کرد. این برج تا آن زمان بلندترین سازه جهان محسوب می‌شد و هزاران نفر با پای پیاده از پله‌های آن بالا رفتند.
اکسپوی ۱۸۹۳ در شیکاگو نیز پس از بازسازی این شهر در پی آتش‌سوزی بزرگ، فرصتی برای نمایش معماری نوین و توانمندی‌های بازطراحی شهری فراهم کرد.
نمایشگاه‌های اکسپو در طول سال‌ها ادامه یافتند تا اینکه نوبت به اکسپوی جهانی دوبی رسید که قرار بود در سال ۲۰۲۰ برگزار شود، اما به دلیل شیوع همه‌گیری، افتتاح آن به سال ۲۰۲۱ موکول شد. این نمایشگاه از اول اکتبر ۲۰۲۱ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۲ ادامه داشت و بیش از ۱۹۰ کشور و فرهنگ مختلف را در یک مکان گرد هم آورد.
