صحنه فراموش نشدنی؛ چه کسی مجسمه صدام حسین را خریداری کرد؟
همزمان با سالگرد سرنگونی مجسمه صدام حسین، عراقی‌ها امروز تهاجم آمریکا را به یاد می‌آورند که در پی آن رژیم صدام حسین سقوط کرده و یک دوران خونین در عراق آغاز شده است.
مجسمه ۱۲ متری صدام حسین که دست راست خود را دراز کرده بود، درست یک سال قبل برای جشن تولد ۶۵ سالگی او نصب شده بود.
در روز ۹ آوریل ۲۰۰۳، گروهی از غیرنظامیان عراقی به تندیس صدام حسین که در میدان فردوس قرار گرفته بود، حمله کردند. اندکی پس از آن، یک واحد پیشروی تفنگداران دریایی ایالات متحده وارد میدان فردوس شد، منطقه را ایمن سازی کرد و با روزنامه‌نگاران خارجی که در هتل فلسطین واقع در میدان بودند، تماس گرفت.
پس از چند ساعت، تفنگداران آمریکایی با یک خودروی بازیابی بازیابی ام۸۸ مجسمه را سرنگون کردند.
قبل از سرنگونی مجسمه، سرهنگ دریایی «ادوارد چین» از گردان ۱ تانک، لشکر ۱ تفنگداران دریایی از نردبان بالا رفت و پرچم آمریکا را روی صورت مجسمه قرار داد.
اکنون و پس از بیست سال از سرنگونی این مجسمه، میدان فردوس به عنوان یک پارک کوچک با بودجه بانک های خصوصی بازسازی شده است.
عراقی‌ها درباره لحظه سرنگونی مجسمه صدام حسین می‌گویند: «جوانان عراقی زیادی از سراسر کشور با سربازان آمریکایی بالای مجسمه حضور داشتند. آنها چیزی بجز آزادی خود را نمی‌خواستند.»
تکلیف مجسمه چه شد؟
گروهی از تفنگداران جوان آمریکایی از ایالت یوتا در سال ۲۰۰۳ ادعا کردند که دست راست مجسمه صدام حسین را بریده‌اند و قصد داشتند آن را در eBay بفروشند. اما هنگامی که آنها سعی داشتند آن را در پرواز نظامی خود به خانه قاچاق کنند، از محموله آنها ناپدید شد.
آنها می‌گویند که تنها چیزی که از این مجسمه دارند تصویری است که خودشان گرفته بودند.
در سال ۲۰۱۶، یک فروشنده عتیقه‌فروشی آلمانی مدعی شد که پای چپ صدام را خریده و سپس آن را به بیش از ۱۰۰ هزار دلار در eBay فروخت.
نایجل الی، روزنامه‌نگار بریتانیایی، در سال ۲۰۱۷ گفت که سعی کرد تکه‌ای از باسن چپ مجسمه را که برداشته شده بود، برای امور خیریه به حراج بگذارد اما به اندازه کافی پیشنهاد بالایی دریافت نکرد.
رناد منصور، محقق ارشد در چتم هاوس، به AP با اشاره به سیاست صدام برای پر کردن بغداد و سایر شهرها با کاخ‌ها، مجسمه‌ها و پرتره‌های گفت که صدام «نیاز داشت قدرت را به طرق مختلف به نمایش بگذارد تا به مردمی که مسئول بودند یادآوری کند.»
سرنگونی مجسمه صدام حسین برای جهان، تبدیل به لحظه نمادین از تهاجم آمریکایی به عراق شد. پوشش زنده تلویزیونی هنگامی که تفنگداران دریایی مجسمه را به وسیله نقلیه بستند تا مجسمه را پایین بکشند، آن را به نمادی از پایان حکومت ربع قرن صدام تبدیل کرد.
در حقیقت، مجسمه میدان فردوس بخش کوچکی از تعداد زیادی بناهای تاریخی و کاخ‌هایی بود که صدام برپا کرده بود.
تمام مجسمه‌ها و تصاویر او مدت‌هاست که ۲۰ سال پس از آن روز از بین رفته‌اند. بسیاری از کاخ ها و ساختمان های او برای عراق جدید تغییر کاربری داده اند.
اما بسیاری از امیدهایی که برای از بین بردن حضور بصری ظالمانه صدام به وجود آمد، ابتدا با سال‌ها خشونت وحشیانه و اکنون به دلیل اقتصاد ویران شده و فساد گسترده توسط نخبگان سیاسی جدید جناح‌های فرقه‌گرا، از بین رفته است.
