اعتماد یا احتیاط؟ افزایش استفاده از چت‌جی‌پی‌تی در تصمیم‌های مالی
در حالی که هشدارها درباره خطرات استفاده از هوش مصنوعی در حوزه امور مالی رو به افزایش است، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد همچنان به ابزارهایی مانند چت‌جی‌پی‌تی برای مشاوره در خرید و فروش سهام روی آورده‌اند.
این روند، بحث‌های فراوانی درباره قابلیت اعتماد به توصیه‌های این فناوری برانگیخته است.
بر اساس نظرسنجی پلتفرم معاملاتی «ئی‌تورو» از بیش از ۱۱ هزار سرمایه‌گذار خرد در ۱۳ کشور، حدود ۲۰ درصد از آن‌ها از ابزارهای هوش مصنوعی برای تصمیم‌گیری یا تنظیم سبد سرمایه‌گذاری خود استفاده می‌کنند. این رقم نشان می‌دهد که هوش مصنوعی به تدریج در حال تبدیل شدن به یکی از منابع اصلی تصمیم‌گیری مالی برای کاربران عادی است.
با وجود این، هنوز هیچ ابزار عمومی مبتنی بر هوش مصنوعی مانند چت‌جی‌پی‌تی مجوز رسمی برای ارائه مشاوره مالی ندارد. طبق قوانین اتحادیه اروپا، هرگونه توصیه مستقیم در زمینه سرمایه‌گذاری فعالیتی تحت مجوز و نظارت نهادهای مالی است. کارشناسان می‌گویند اگر کاربران از این فناوری صرفاً برای تحقیق و تحلیل استفاده کنند، مشکلی وجود ندارد، اما جایگزینی آن با مشاوره انسانی اقدامی پرریسک و غیرقانونی است.
در سال ۲۰۲۳، وب‌سایت «فایندر» صندوقی را راه‌اندازی کرد که تقریباً به‌طور کامل (۹۹٪) توسط چت‌جی‌پی‌تی طراحی و مدیریت می‌شد. دو سال و نیم بعد، بازدهی این سبد شامل ۳۸ سهم به ۵۵٪ رسید؛ یعنی حدود ۱۸٪ بالاتر از میانگین ده صندوق برتر بریتانیا. با این حال، تحلیلگران هشدار می‌دهند که چنین نتایجی لزوماً تکرارپذیر نیست و ممکن است تحت تأثیر تغییرات بازار به سرعت دگرگون شود.
به گفته متخصصان، مدل‌های زبانی مانند چت‌جی‌پی‌تی در تحلیل داده‌های مالی دقیق نیستند و گاه اطلاعاتی تولید می‌کنند که در ظاهر معتبر اما در واقع نادرست است؛ پدیده‌ای که «توهم مصنوعی» نام دارد.
سازمان ناظر بر بازارهای مالی اروپا اعلام کرده است که استفاده از هوش مصنوعی در حوزه مشاوره مالی تنها در صورتی مجاز است که همراه با شفافیت، نظارت انسانی و کنترل اخلاقی باشد. در همین حال، شرکت‌هایی نظیر «بریج وایز» تأکید دارند که نقش هوش مصنوعی باید در حد ابزار کمکی باقی بماند نه جایگزین تصمیم‌گیری انسانی.
با وجود این هشدارها، روند استفاده از مشاوران مالی خودکار همچنان در حال رشد است. بنا بر گزارش مؤسسه «بیزنس ریسرچ کمپانی»، ارزش این بازار تا سال ۲۰۲۹ به بیش از ۴۷۰ میلیارد دلار خواهد رسید؛ در حالی که در سال ۲۰۲۴ این رقم حدود ۶۲ میلیارد دلار برآورد شده بود.
به باور کارشناسان، هوش مصنوعی در حال نزدیک شدن به مرحله‌ای است که شاید بتواند مشاوران انسانی را به چالش بکشد، اما تا رسیدن به اعتماد کامل هنوز فاصله زیادی باقی مانده است.
