هوش مصنوعی «چت جی‌پی‌تی» موفق به حل یک مسئله ۲۰۰۰ ساله شد
دانشمندان دانشگاه کمبریج در پژوهشی تازه از سامانه هوش مصنوعی «چت جی‌پی‌تی» خواستند تا یکی از مسائل مشهور ریاضی با قدمتی حدود ۲۰۰۰ سال را حل کند؛ مسئله‌ای که از زمان افلاطون تا امروز همواره محل بحث فیلسوفان و ریاضی‌دانان بوده است.
نتیجه این آزمایش نشان داد که این مدل زبانی توانسته پاسخی شگفت‌انگیز ارائه دهد و حتی در برخی مراحل شبیه به فرآیند یادگیری انسانی عمل کند.
ماجرا به نوشته‌های افلاطون در حدود سال ۳۸۵ پیش از میلاد بازمی‌گردد. در آن زمان سقراط از شاگردی خواست مساحت یک مربع را دو برابر کند. شاگرد طول اضلاع را دو برابر کرد بی‌آنکه بداند مربع جدید باید اضلاعی برابر با قطر مربع اولیه داشته باشد. همین مسئله در طول ۲۴۰۰ سال گذشته به نمادی برای بحث درباره ذاتی یا اکتسابی بودن دانش تبدیل شد.
پژوهشگران دانشگاه کمبریج این پرسش را برای چت جی‌پی‌تی مطرح کردند. به دلیل آنکه این سامانه بر اساس داده‌های متنی آموزش دیده، احتمال می‌رفت پاسخ درست در منابع آموزشی آن موجود باشد. اما زمانی که از آن خواسته شد همین منطق را برای دو برابر کردن مساحت مستطیل به کار ببرد، پاسخ داد که راه‌حل هندسی وجود ندارد؛ پاسخی که به گفته محققان نادرست بود اما نشان می‌داد چت‌بات در حال بداهه‌پردازی بر اساس تجربه قبلی خود است.
ناداو مارکو و آندریاس استیلیانیدس، پژوهشگران این پروژه، توضیح دادند که شانس وجود چنین ادعای نادرستی در داده‌های آموزشی بسیار کم است. بنابراین به نظر می‌رسد سامانه به جای تکیه صرف بر اطلاعات ذخیره‌شده، در حال ساختن استدلالی تازه بوده است. مارکو تأکید کرد این فرآیند شبیه به کاری است که دانش‌آموزان یا دانشمندان هنگام رویارویی با مسائل ناشناخته انجام می‌دهند؛ یعنی آزمون و خطا بر پایه دانسته‌های پیشین.
نتایج این مطالعه نشان داد چت جی‌پی‌تی گاهی مانند یک شاگرد رفتار می‌کند؛ اشتباه می‌کند اما در عین حال مسیرهای جدیدی برای رسیدن به پاسخ می‌سازد. دانشمندان این پدیده را مشابه مفهوم «منطقه توسعه مجاور» در آموزش دانستند؛ جایی که یادگیرنده می‌تواند با کمی راهنمایی، فراتر از دانش کنونی خود پیش رود.
با وجود این، پژوهشگران هشدار دادند که نباید توانایی‌های این سامانه بیش از حد بزرگ‌نمایی شود. به گفته آنان، اثبات‌های ریاضی ارائه‌شده توسط هوش مصنوعی را نمی‌توان قطعی و معتبر دانست و دانش‌آموزان باید توانایی ارزیابی انتقادی آن‌ها را بیاموزند.
این مطالعه که چشم‌اندازهای تازه‌ای برای استفاده آموزشی از هوش مصنوعی ترسیم کرده است، در مجله International Journal of Mathematical Education in Science and Technology منتشر شد.
