کشف قارهای گمشده که پس از ۱۵۵ میلیون سال دوباره پیدا شد
دانشمندان پس از دههها پژوهش توانستند بازماندههای قارهای را شناسایی کنند که حدود ۱۵۵ میلیون سال پیش از استرالیا جدا شده و بهطور کامل از سطح زمین ناپدید شده بود.
این قاره که «آرگولند» نام گرفته، برخلاف دیگر تودههای باستانی زمین، بهصورت یکپارچه از گوندوانا جدا نشده و از همان ابتدا به قطعاتی کوچکتر تقسیم شده است؛ قطعاتی که امروز زیر جزایری در اندونزی و میانمار پنهان ماندهاند و تنها بخشهایی از آن با بررسیهای دقیق زمینشناسی قابل ردیابی هستند.
به گزارش فرارو به نقل از دیلی گَلَکسی، کشف آرگولند درک تازهای از رفتار قارهها در دوران باستان ارائه میدهد. تا پیش از این، تصور غالب این بود که قارهها همیشه به شکل بلوکهای سخت و منسجم حرکت میکنند، اما یافتههای جدید نشان میدهد که آرگولند در همان مراحل اولیه فروپاشیده و تکهتکه شده است. این ویژگی باعث شد ردیابی مسیر حرکتی آن برای زمینشناسان تقریباً غیرممکن باشد و برای سالها سرنوشت آن یک راز باقی بماند.
پژوهشگران دانشگاه اوترخت با کنار گذاشتن مدل کلاسیک حرکت قارهها توانستند با بررسی شواهد پراکنده در بستر دریا و سنگهای رسوبی، قطعات باقیمانده آرگولند را بههم پیوند دهند. آنها برای توصیف ساختار جدید این قاره، اصطلاح «آرگوپلاگو» را پیشنهاد کردهاند؛ واژهای که نشان میدهد این قاره در حقیقت مجموعهای گسترده و جزیرهمانند از تودههای قارهای است که هر کدام مسیر مستقلی را طی کردهاند، اما از نظر زمینشناسی یک ریشه مشترک دارند.
اهمیت این کشف تنها به تاریخ زمین محدود نمیشود. دانشمندان معتقدند آرگولند میتواند به توضیح «خط والاس» کمک کند؛ مرزی زیستی در اندونزی که جانوران مناطق شرق و غرب را از هم جدا میکند. حرکت قطعات آرگولند از استرالیا به سوی جنوبشرقی آسیا احتمالا گونههای جانوری ویژهای را همراه خود منتقل کرده که پس از برخورد این قطعات با منطقه کنونی اندونزی، تنها بهطور محدود با زیستبوم محلی آمیختهاند و در نتیجه تنوع زیستی این ناحیه را شکل دادهاند.
به گفته پژوهشگران، بازسازی آرگولند علاوه بر روشن کردن معماهای زمینشناسی، میتواند برای درک فرآیندهای تکامل، مدلسازی تغییرات اقلیمی و حتی شناسایی منابع معدنی ارزشمند کاربرد داشته باشد. آنها تأکید میکنند که بدون کنار گذاشتن فرضیههای قدیمی درباره رفتار یکپارچه قارهها، شناسایی چنین ساختار پیچیده و پراکندهای امکانپذیر نبود. این یافتهها بار دیگر نشان میدهد که تاریخ زمین بسیار پویا و پیچیدهتر از آن چیزی است که پیشتر تصور میشد.