رهبر اپوزیسیون ونزوئلا برنده جایزه صلح نوبل شد؛ از ماچادو چه میدانیم؟

ماریـا کورینا ماچادو، رهبر مخالفان ونزوئلا که سال گذشته از نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری منع شده بود، برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۵ شد. اما از او چه میدانیم؟
کمیته نوبل در بیانیهای اعلام کرد این جایزه به دلیل «تلاشهای بیوقفه او برای ترویج حقوق دموکراتیک مردم ونزوئلا و مبارزهاش برای گذار عادلانه و مسالمتآمیز از دیکتاتوری به دموکراسی» به او اعطا شده است.
یورگن واتنه فریدنس، رئیس کمیته نوبل، هنگام اعلام برنده در اسلو گفت: «این جایزه به زنی شجاع و متعهد به صلح تعلق گرفته است، زنی که شعله دموکراسی را در میان تاریکی روزافزون زنده نگه داشته است.» او افزود ماچادو تمامی معیارهای مندرج در وصیت آلفرد نوبل را داراست، از جمله ترویج برادری میان ملتها و تلاش برای برقراری صلح.
ماچادو که در ونزوئلا به «بانوی آهنین» شهرت دارد، بیستمین زنی است که از آغاز اعطای این جایزه در سال ۱۹۰۱ تاکنون موفق به دریافت آن شده است. او در پیامی ویدئویی گفته است: «در شوک هستم!» و با شادی از این اتفاق استقبال کرده است.
ماریـا کورینا ماچادو پاریسکا، ۵۸ ساله، رهبر حزب «ونته ونزوئلا» است که از خصوصیسازی شرکتهای دولتی از جمله شرکت نفت دولتی «پدوسا» و اجرای اصلاحات لیبرال اقتصادی حمایت میکند. او در سال ۲۰۰۲ با تأسیس انجمن مدنی «سوماته» وارد سیاست شد؛ گروهی داوطلب که هدفش اتحاد ملی در برابر حکومت هوگو چاوز بود. در همان سال، ماچادو همهپرسی برکناری چاوز را رهبری کرد و به همین دلیل به «خیانت» متهم و خانوادهاش تهدید به مرگ شدند.
در سال ۲۰۲۳، او در انتخابات مقدماتی مخالفان پیروز شد اما دادگاه عالی کشور حکم منع فعالیت سیاسی او را تأیید کرد. دولت نیکولاس مادورو او را به حمایت از تحریمهای آمریکا و فساد مالی متهم کرده بود. با این حال، ماچادو به فعالیت سیاسی ادامه داد و با وجود تهدیدها، همچنان در کشور ماند.
کمیته نوبل در بیانیه خود نوشت: «ماچادو با وجود تهدیدهای جدی علیه جانش در کشور مانده و الهامبخش میلیونها نفر است.» این نهاد تأکید کرد که او توانسته مخالفان را متحد کند و همواره از گذار مسالمتآمیز به دموکراسی حمایت کرده است.
نینا گرائگر، رئیس مؤسسه پژوهشهای صلح اسلو، در واکنش به انتخاب ماچادو نوشت: «در زمانی که اقتدارگرایی در جهان رو به افزایش است، این جایزه شجاعت کسانی را ارج مینهد که آزادی را با رأی و نه با گلوله دفاع میکنند.»