پس از تهران: آیا آب مشهد هم جیره‌بندی می‌شود؟
با تشدید بحران بی‌آبی در ایران، هشدارهای نگران‌کننده‌ای درباره احتمال جیره‌بندی آب در مشهد و خطر از بین رفتن منابع آب شرب در اصفهان منتشر شده است؛ وضعیتی که کارشناسان آن را یکی از حادترین دوره‌های تنش آبی کشور در دهه‌های اخیر می‌دانند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد کاهش شدید بارندگی‌ها، افت بی‌سابقه سطح آب سدها و فرونشست گسترده زمین، چهره‌ای هشداردهنده از آینده تأمین آب شهرهای بزرگ ترسیم کرده است.
علی بیت‌اللهی، رییس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، چهارم آذر در گفت‌وگویی بحران آب را «بسیار جدی» توصیف کرد و گفت اگر مدیریت مؤثر اعمال نشود، زندگی میلیون‌ها شهروند در معرض تهدید قرار خواهد گرفت. او با اشاره به آمارهای رسمی تأکید کرد پاییز امسال «خشک‌ترین پاییز ۵۰ سال اخیر» بوده و ایران در آستانه یکی از بحرانی‌ترین سال‌های آبی خود قرار دارد.
به گفته بیت‌اللهی، ورودی آب به سدهای کشور به پایین‌ترین سطح طی چند دهه رسیده و بیش از نیمی از دشت‌های ایران با افت شدید منابع زیرزمینی روبه‌رو هستند. او همچنین ساخت سدهای متعدد در استان تهران، حفر چاه‌های گسترده و طرح‌های انتقال آب از سد طالقان و حتی آب‌های جنوبی ایران به تهران را «دور باطل» خواند و گفت این اقدامات اکنون به مرحله حداکثر شکنندگی رسیده است. او هشدار داد دیگر منبع قابل اتکایی باقی نمانده و انتقال آب از شهرهای دیگر نیز تنها جابه‌جایی بحران است.
همزمان با این هشدارها، مسئولان نسبت به وضعیت دیگر شهرهای بزرگ نیز ابراز نگرانی کرده‌اند. حسین ظفری، سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور، در ۳۰ آبان اعلام کرد برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها، همراه با خشکسالی و تغییرات اقلیمی، بیشترین اثر را بر خراسان رضوی، اصفهان و جنوب کرمان گذاشته است. بیت‌اللهی نیز گفت اگر یک تا دو سال پیاپی ورودی سد زاینده‌رود کم باشد، حتی تأمین آب شرب اصفهان نیز در خطر جدی قرار می‌گیرد.
در مشهد، حسین اسماعیلیان، مدیرعامل آب و فاضلاب این شهر، چهارم آذر از قرار گرفتن مشهد در «ششمین سال خشکسالی» و کاهش بی‌سابقه ذخایر سدها به «کمتر از سه درصد» خبر داد. او تأکید کرد هرچند فعلاً جیره‌بندی اعمال نشده، اما مشهد در مرز تنش شدید آبی قرار دارد و هر لحظه امکان بروز بحران وجود دارد. پیش‌تر نصرالله پژمانفر، رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، احتمال جیره‌بندی آب در تهران و مشهد تا پایان آذر را تأیید کرده بود.
کارشناسان ریشه اصلی بحران را نه فقط در خشکسالی، بلکه در «حکمرانی نادرست آب» می‌دانند؛ از مدیریت جزیره‌ای و نبود هماهنگی میان وزارتخانه‌ها گرفته تا تصمیم‌گیری‌های کوتاه‌مدت و فقدان شفافیت داده‌ها.
