پخش سریال معاویه در کدام کشورها ممنوع شده است؟

مجموعه تلویزیونی تاریخی «معاویه» که به زندگی معاویة بن ابیسفیان، بنیانگذار خلافت اموی در دمشق میپردازد، جنجال گستردهای را در کشورهای اسلامی به راه انداخته و در برخی کشورها پخش آن ممنوع شده است.
در ایران، مقامات پخش این سریال را به دلیل آنچه «تحریف تاریخ اسلام» و «تطهیر خاندان بنیامیه» عنوان شده، غیرمجاز اعلام کردهاند.
سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر (ساترا) نیز در بیانیهای تأکید کرده است که دوبله و انتشار این سریال در تمامی پلتفرمهای رسمی و کاربرمحور ممنوع است. این سازمان اعلام کرد که سریال مذکور با ارائه روایتی متفاوت از تاریخ اسلام، قابلیت پخش در ایران را ندارد.
برخی پلتفرمهای کاربرمحور قسمتهای اول و دوم این سریال را بهصورت نسخههای زبان اصلی منتشر کرده بودند، اما با دستور دادستانی کل کشور، این قسمتها از تمامی این پلتفرمها حذف شدند.
علاوه بر ایران این سریال در عراق و مصر نیز جنجال به پا کرده است.
یکی از اعضای ارشد الازهر در مصر از مخاطبان خواسته است از تماشای سریال «معاویه» که توسط شبکه سعودی MBC تولید شده، خودداری کنند. وی دلیل این درخواست را حساسیت موضوع و نحوه به تصویر کشیدن شخصیتهای مذهبی عنوان کرده است.
عبدالفتاح عبدالغنی العواری، عضو هیئت علمای ارشد الازهر، در گفتوگو با روزنامه مصری «مصری الیوم» تأکید کرده است که نمایش شخصیت معاویه بن ابیسفیان، که در زمان پیامبر اسلام از کاتبان وحی بود و بعدها نخستین خلیفه بنیامیه شد، از نظر مذهبی غیرقابل قبول است. او به فتاوایی اشاره کرده که نمایش چهره شخصیتهای مذهبی را در سنت اسلامی ممنوع میدانند.
با این حال، الازهر تاکنون هیچ فتوا یا بیانیه رسمی در مورد این سریال منتشر نکرده است.
این مجموعه که به اختلافات در جامعه اسلامی پس از قتل خلیفه سوم، عثمان بن عفان، و در نهایت تأسیس حکومت بنیامیه توسط معاویه میپردازد، در عراق نیز بحثبرانگیز شده است.
بر اساس گزارش The National، مقامات عراقی به دلیل نگرانی از «اختلافات فرقهای» و تهدید «صلح در جامعه»، پخش این سریال را ممنوع کردهاند. کمیسیون ارتباطات و رسانه عراق به شبکه MBC عراق که این سریال را هر شب پخش میکند، دستور داده که این ممنوعیت را رعایت کند، در غیر این صورت با اقدامات قانونی مواجه خواهد شد. تاکنون MBC بیانیهای در این باره صادر نکرده و سریال همچنان روی پلتفرم اینترنتی این شبکه، «شاهد»، در دسترس است.
در همین حال، خالد صلاح، نویسنده فیلمنامهنویس مصری، در پستی در فیسبوک به دفاع از این مجموعه پرداخته است. او بدون اشاره مستقیم به ممنوعیت عراق یا اظهارات العواری، نوشته است که این سریال صرفاً یک روایت از کشمکشهای سیاسی آن دوران نیست. او تأکید کرده که شخصیت معاویه در این مجموعه بهعنوان فردی باهوش و استراتژیست به تصویر کشیده شده که میدانست چگونه با شرایط سازگار شود و تنها بر شمشیر متکی نبود.
مزن حایک، مشاور رسانهای در دوبی و نماینده پیشین MBC، معتقد است که این جنجالها باعث افزایش مخاطبان سریال خواهد شد. او به نمونههایی مانند سریال «عمر» در سال ۲۰۱۲ اشاره کرده که با وجود انتقادات مذهبی، مخاطبان زیادی جذب کرد. وی افزود که چنین اعتراضاتی معمولاً برعکس عمل کرده و به محبوبیت سریالها میافزاید.
حایک همچنین معتقد است که تولید چنین سریالهایی بخشی از روند جهانی در بازآفرینی رویدادهای تاریخی با روایتی تازه و جسورانه است و مخالفتها مانع این روند نخواهند شد.