رباتهای جدید برای مسیریابی دیگر به GPS نیازی ندارند!
محققان با الهام از مسیریابی حیواناتی مانند مورچهها، پرندگان و موشها، سامانهای نوین برای رباتها طراحی کردهاند که میتواند پایان وابستگی به سامانه موقعیتیاب جهانی یا GPS را رقم بزند.
این سامانه بر اساس تواناییهای طبیعی حیوانات برای مسیریابی در محیطهای پیچیده و بدون ابزارهای تکنولوژیک، توسعه یافته است.
به گزارش ایسنا، این پروژه که در مجله Cell منتشر شده، تلاش میکند با الگوبرداری از مغز حیوانات، به رباتها توانایی مسیریابی در شرایط دشوار مانند نبود دید مناسب یا اختلال در GPS را بدهد. به گفته پژوهشگران، این فناوری سه سیستم مسیریابی الهامگرفته را به کار میگیرد که در صورت از کار افتادن یکی، دو سیستم دیگر بهطور خودکار عمل را ادامه میدهند؛ رویکردی که در زیستشناسی «تبهگنی» یا «پدیده تباهی» نامیده میشود.
در گام نخست، محققان از مورچهها الهام گرفتهاند که با کمک گامشمار درونی و بدون ابزار خارجی، موقعیت خود را تحلیل میکنند. آنها شبکهای عصبی و کممصرف ساختند که مانند یک گامشمار پیشرفته، در شرایط پر سر و صدا نیز به ردیابی موقعیت ادامه میدهد.
سیستم دوم از پرندگان مهاجر الهام گرفته شده که با کمک میدان مغناطیسی زمین، نور قطبی و موقعیت خورشید مسیرشان را پیدا میکنند. در این بخش، تیم تحقیقاتی از ترکیب مغناطیسسنج کوانتومی، قطبنما و دوربین بهره برده است تا ربات بتواند مانند پرندگان در مسیرهای ناشناخته جهتیابی کند.
مورد سوم، مربوط به موشهاست که قادر به ساخت نقشههای شناختی در هیپوکامپ هستند و تنها در صورت تغییرات مهم، نقشه را بهروزرسانی میکنند. این ویژگی باعث صرفهجویی در انرژی و کاهش پردازش دائمی اطلاعات میشود. رباتها نیز در این سامانه فقط زمانی که نشانههای حیاتی را ببینند، نقشه را بهروزرسانی خواهند کرد.
به گفته شیکدر چاندان، نویسنده ارشد این پژوهش، این سیستم در حال حاضر عمدتاً نظری است، اما در آینده میتواند کاربردهای عملی در عملیات جستوجو و نجات در مناطق ویران شده، اکتشافات فضایی، رباتهای اعماق دریا یا بازرسی صنعتی در محیطهای تاریک و غبارآلود داشته باشد. او اعلام کرده که تیم در تلاش است قابلیتهای دیگری مانند یادگیری مداوم و استفاده از سیناپسهای ممریستیو را به سیستم اضافه کند.
محققان امیدوارند که این مسیریابی الهامگرفته از طبیعت، رباتها را به سمت استقلال بیشتر و عملکردی مشابه موجودات زنده سوق دهد و زمینه را برای نسل جدیدی از ناوبری هوشمند فراهم سازد.