زخم‌های پنهان زمین از آزمایش‌های هسته‌ای؛ میراثی که هنوز پاک نشده است
از نخستین انفجار اتمی در صحرای نیومکزیکو در سال ۱۳۲۴، زمین هرگز از پیامدهای مسابقه تسلیحاتی قدرت‌های بزرگ رها نشده است؛ مسابقه‌ای که در نقاط مختلف جهان صدها محل آلوده بر جای گذاشته و هزاران انسان را بدون آن‌که پرسشی از آنان شود، در معرض مرگ خاموش قرار داد
در شمال شرق قزاقستان، منطقه «سیمیبالاتینسک» یکی از آلوده‌ترین نقاط جهان به مواد رادیواکتیو شناخته می‌شود. اتحاد جماهیر شوروی طی حدود چهل سال، بیش از ۴۵۰ آزمایش هسته‌ای در این منطقه انجام داد که بسیاری از آن‌ها در فضای باز بود. ساکنان روستاهای اطراف دچار انواع سرطان و ناهنجاری‌های ژنتیکی شدند و آثار اشعه تا نسل‌های بعد ادامه یافت. با وجود تعطیلی محل، قزاقستان همچنان با پیامدهای انسانی و زیست‌محیطی گسترده این آزمایش‌ها روبه‌رو است.
در صحرای «شینجیانگ» چین، محل آزمایش «لوب نور» از دهه ۱۳۴۰ تا اوایل دهه ۱۳۶۰ شاهد مجموعه‌ای از انفجارهای هسته‌ای بود که آثار آن به جامعه‌های محلی، به‌ویژه اقلیت‌های قومی، سرایت کرد. این منطقه هنوز از دسترس پژوهشگران مستقل خارج است و اطلاعات موجود درباره پیامدها بسیار محدود است.
ایالات متحده نیز در دهه ۱۳۳۰ میدان آزمایش‌های هسته‌ای خود را در نِوادا بنا کرد. ساکنان مناطق اطراف که ابتدا انفجارها را همچون نمایش آتش‌بازی تماشا می‌کردند، بعدها به «قربانیان باد» معروف شدند؛ زیرا ذرات آلوده به مواد رادیواکتیو با جریان هوا به ایالت‌های همسایه منتقل شد و افزایش موارد سرطان و بیماری‌های تیروئیدی ثبت گردید. دولت آمریکا سال‌ها بعد خسارت‌ها را پذیرفت و برنامه‌هایی برای پرداخت غرامت اجرا کرد، هرچند بسیاری از خانواده‌ها آن را ناکافی می‌دانند.
در مجمع‌الجزایر «نووایا زِملیا» در قطب شمال روسیه، اتحاد شوروی در سال ۱۳۴۰ بزرگ‌ترین بمب هسته‌ای تاریخ، موسوم به «بمب تزار» را منفجر کرد. پیامدهای این انفجار به زنجیره غذایی قطبی نیز سرایت کرد و هنوز چالش‌های محیطی آن ادامه دارد.
استرالیا، اقیانوس آرام، شمال آفریقا و جنوب آسیا نیز از این تاریخ بی‌نصیب نماندند. جزایر بیكینی در اقیانوس آرام میان سال‌های ۱۳۲۵ تا ۱۳۳۷ شاهد انفجار ده‌ها بمب آمریکایی بود و ساکنان بومی ناچار به ترک خانه‌های خود شدند.
در جنوب الجزایر، فرانسه نخستین بمب اتمی خود را اوایل دهه ۱۳۴۰ آزمایش کرد و آثار آلودگی همچنان موضوع اختلاف پاریس و الجزایر است. در هند و پاکستان نیز آزمایش‌های هسته‌ای دهه‌های گذشته نگرانی‌هایی درباره سلامت مردم و رقابت تسلیحاتی ایجاد کرده است.
