هشدار: انگشت کردن در بینی باعث آلزایمر می‌شود!
پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد که دستکاری بینی می‌تواند به طور بالقوه مسیر ورود باکتری‌های خطرناک به مغز را هموار کرده و فرآیندهایی مشابه علائم بیماری آلزایمر را آغاز کند.
هرچند این یافته‌ها هنوز در انسان‌ها تأیید نشده، اما نتایج به دست آمده روی موش‌ها زنگ خطری جدی برای سلامت مغز محسوب می‌شود.
در این مطالعه که توسط محققان دانشگاه گریفیت استرالیا انجام شد، دانشمندان باکتری Chlamydia pneumoniae را بررسی کردند؛ عامل عفونی‌ای که می‌تواند موجب ذات‌الریه شود و در مغز بسیاری از بیماران مبتلا به زوال عقل دیررس یافت شده است. نتایج نشان داد این باکتری قادر است از طریق عصب بویایی به مغز نفوذ کند، به‌ویژه زمانی که بافت ظریف بینی یا اپی‌تلیوم آسیب دیده باشد.
آزمایش‌ها روی موش‌ها نشان داد نفوذ باکتری به مغز باعث بروز عفونت‌های عصبی و افزایش تولید پروتئین آمیلوئید-بتا می‌شود. تجمع این پروتئین به شکل پلاک‌های مغزی، از شاخص‌ترین نشانه‌های آلزایمر به شمار می‌رود. به گفته جیمز سنت‌جان، عصب‌شناس این دانشگاه، تیم او نخستین گروهی است که نشان داده Chlamydia pneumoniae می‌تواند مستقیم از بینی به مغز راه یابد و تغییراتی مشابه آلزایمر ایجاد کند.
سرعت انتقال این باکتری به سیستم عصبی مرکزی در موش‌ها قابل‌توجه بود؛ به‌طوری که عفونت در فاصله‌ای میان ۲۴ تا ۷۲ ساعت رخ داد. پژوهشگران می‌گویند بینی مسیر بسیار کوتاهی برای ورود سریع عوامل بیماری‌زا به مغز محسوب می‌شود و هرگونه آسیب به این ناحیه می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های عصبی را افزایش دهد.
اگرچه هنوز مشخص نیست این فرآیند در انسان‌ها نیز اتفاق می‌افتد یا خیر، و همچنین نقش دقیق پلاک‌های آمیلوئید-بتا در بروز آلزایمر به‌طور کامل روشن نشده، اما بررسی این مسیر می‌تواند به شناخت بهتر این بیماری کمک کند. یکی از پرسش‌های مهم محققان این است که آیا افزایش آمیلوئید-بتا واکنشی طبیعی و دفاعی سیستم ایمنی به عفونت است و در صورت درمان، امکان بازگشت به حالت عادی وجود دارد یا نه.
سنت‌جان تأکید می‌کند که سن بالای ۶۵ سال مهم‌ترین عامل خطر برای ابتلا به آلزایمر است، اما عوامل محیطی و تماس با باکتری‌ها و ویروس‌ها نیز می‌توانند نقشی قابل‌توجه در آغاز این بیماری داشته باشند. او هشدار می‌دهد که دستکاری بینی نه تنها می‌تواند بافت محافظ آن را آسیب بزند، بلکه ممکن است راهی برای نفوذ عوامل عفونی به یکی از حساس‌ترین اندام‌های بدن یعنی مغز باز کند.
