افشای هزینه واقعی ارتقای خودروی سعید جلیلی بار دیگر بحث «سادهزیستی» را داغ کرد
واکنش دفتر سعید جلیلی به حاشیههای اخیر درباره خودروی «تیبا» منتسب به او، جنجال تازهای در فضای سیاسی ایران برانگیخته است.
ماجرا از آنجا آغاز شد که در پاسخ به ادعاهایی درباره ضدگلوله بودن تیبای مورد استفاده جلیلی، دفتر او با صدور توضیحی تلاش کرد این ادعا را رد کند، اما ناخواسته جزئیاتی را فاش کرد که موجی از واکنشها را به همراه داشت.
در توضیح منتشرشده، دفتر جلیلی اعلام کرد خودروی مورد استفاده او در گذشته «پراید» بوده که در سال ۱۳۸۹ با هزینهای حدود ۸ میلیون تومان برای افزایش ایمنی و مقابله با تهدیدات امنیتی ارتقا یافته است. همین اعتراف موجب شد کاربران شبکههای اجتماعی و کارشناسان به بررسی ارزش امروز این رقم بپردازند. محاسبات انجامشده با ابزارهای تورمی و دادهپرداز، از جمله توسط سرویس تحلیلگر «گروک»، نشان میدهد که ۸ میلیون تومان سال ۱۳۸۹ معادل رقمی بین ۱ تا ۱.۵ میلیارد تومان در سال جاری است.
این رقم، بهویژه در مقایسه با ادعای همیشگی جلیلی درباره «زندگی ساده» و «استفاده از خودروی معمولی»، موجی از پرسشها را در افکار عمومی ایجاد کرده است. منتقدان میگویند اگر قرار بود برای یک پراید چنین هزینهای صرف شود تا به سطح حفاظتی خودروهای تخصصی نزدیک شود، منطقیتر بود از همان ابتدا از خودروهای ضدگلوله موجود در ناوگان امنیتی کشور استفاده شود؛ خودروهایی که بدون تحمیل هزینه اضافی، بهطور استاندارد برای تأمین امنیت مقامات طراحی شدهاند.
برخی کارشناسان حوزه امنیت نیز میگویند ارتقای یک خودروی اقتصادی که ذاتاً ساختار مقاومی ندارد، نهتنها هزینهبرتر از استفاده از خودروهای حفاظتی آماده است، بلکه ممکن است از نظر استانداردهای محافظتی نیز بهطور کامل قابل اتکا نباشد. با این حال، نهادهای امنیتی در آن زمان مسئولیت ارزیابی این تصمیم را بر عهده داشتند و تاکنون توضیح رسمی در اینباره منتشر نکردهاند.
در فضای سیاسی نیز این موضوع به بحثی پرحرارت تبدیل شده است. منتقدان جلیلی این ماجرا را نمونهای از «نمایش سادهزیستی» توصیف کردهاند؛ در حالی که حامیان او میگویند تصمیمگیریهای امنیتی لزوماً به اراده شخصی مرتبط نیست و شرایط خاص امنیتی آن دوره میتواند چنین انتخابهایی را توجیه کند.
با وجود توضیحات منتشرشده، پرسشها درباره علت انتخاب یک خودروی عامهپسند برای ارتقای امنیتی سنگین و همچنین پیامدهای مالی آن همچنان ادامه دارد؛ پرسشهایی که احتمالاً در روزهای آینده بیشتر از سوی افکار عمومی پیگیری خواهد شد.