روباتی کوچکتر از دانه نمک؛ گامی تازه در مسیر ماشینهای هوشمند
گروهی از دانشمندان دانشگاههای پنسیلوانیا و میشیگان موفق شدهاند رباتی بسازند که اندازه آن کمتر از یک میلیمتر است و با وجود ابعاد بسیار کوچک، به رایانه، موتور حرکتی و حسگرهای مستقل مجهز شده است.
این دستاورد علمی که توجه محافل فناوری را به خود جلب کرده، میتواند مسیر توسعه نسل جدیدی از رباتهای فوقریز را هموار کند.
به گزارش روزنامه آمریکایی «واشنگتن پست»، اگرچه فناوری ماشینهای نانومقیاس هنوز در افق آینده قرار دارد، اما این ربات که از یک دانه نمک هم کوچکتر است، یک جهش مهم در جهت تحقق چنین چشماندازی به شمار میرود. مارک میسکین، استاد مهندسی برق و مهندسی سیستمها در دانشگاه پنسیلوانیا و از نویسندگان این پژوهش، میگوید این نخستین ربات بسیار کوچکی است که میتواند محیط اطراف خود را حس کند، درباره آن تصمیم بگیرد و سپس واکنش نشان دهد.
این ربات هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارد، اما پژوهشگران نسبت به آینده آن خوشبین هستند. دیوید بلاو، نویسنده همکار این تحقیق از دانشگاه میشیگان، اعلام کرده است که بعید نمیداند در بازه زمانی حدود ۱۰ سال آینده، کاربردهای عملی و واقعی برای چنین رباتهایی به وجود آید؛ کاربردهایی که میتوانند حوزههایی مانند پزشکی، محیطزیست و صنعت را متحول کنند.
از نظر ساختاری، این ربات شباهت زیادی به یک تراشه الکترونیکی بسیار ظریف دارد و از موادی همچون سیلیکون، پلاتین و تیتانیوم ساخته شده است. برای آنکه بتواند در محیطهای مایع فعالیت کند، لایهای شیشهای از آن محافظت میکند. انرژی مورد نیاز رایانه و سامانه حرکتی ربات از طریق سلولهای خورشیدی تأمین میشود و همین موضوع امکان فعالیت مستقل آن را فراهم کرده است.
حرکت این ربات بهصورت شنا کردن انجام میشود. دستگاه با استفاده از یک جفت الکترود الکتریکی، جریان کوچکی در مولکولهای آب اطراف خود ایجاد میکند و به این ترتیب قادر به جابهجایی است. هرچند رایانه تعبیهشده در این ربات بسیار کندتر از لپتاپهای امروزی است، اما توانایی واکنش به تغییرات محیطی مانند دما را دارد. پژوهشگران در مقاله خود تأکید کردهاند که در این مقیاس، اندازه و بودجه انرژی ربات با بسیاری از موجودات تکسلولی قابل مقایسه است.
یکی از ویژگیهای برجسته این ربات، توانایی برقراری ارتباط با انسان است. به گفته میسکین، پژوهشگران میتوانند پیامهایی برای ربات ارسال کنند و از او بخواهند وظایف مشخصی را انجام دهد و در مقابل، ربات نیز قادر است گزارش دهد چه چیزی را مشاهده کرده و چه اقدامی انجام داده است. با این حال، به نوشته واشنگتن پست، چالش بزرگ بعدی ایجاد ارتباط میان خود این رباتهای بسیار کوچک است؛ موضوعی که میتواند مسیر استفاده جمعی و هماهنگ از آنها را در آینده مشخص کند.
