چرا روسیه تانکهای خود را با کانتینرهای باری میپوشاند؟
در روزهای اخیر و همزمان با ادامه جنگ اوکراین، ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شده که نشان میدهد ارتش روسیه برخی از تانکهای خود را با سازههایی فلزی شبیه به کانتینرهای حملونقل دریایی پوشانده است.
این تصاویر که بهسرعت دستبهدست شدهاند، بازتابی از تغییرات عمیق در ماهیت نبرد زمینی و نقش فزاینده پهپادها در میدان جنگ دارند.
بر اساس گزارشها، این اقدام تلاشی تازه از سوی مسکو برای افزایش حفاظت تانکها در برابر تهدید روبهرشد پهپادهای تهاجمی و سلاحهای ضدزره قابلحمل است؛ راهکاری که بهگفته برخی تحلیلگران، بیش از آنکه حاصل یک نوآوری نظامی حسابشده باشد، نشانهای از اقدامات اضطراری و بداهه به شمار میرود.
تصاویر منتشرشده دو تانک روسی را نشان میدهد که احتمال میرود از مدل «تی-۸۰ بیویام» باشند. در این تانکها، کانتینرهای باری تغییرشکلیافته بر روی بدنه نصب شده و ظاهری شبیه به «تانک لاکپشتی» ایجاد کردهاند. به گزارش یک کانال محلی در تلگرام، این ویدیو در یکی از مناطق شرقی اوکراین که اکنون تحت کنترل نیروهای روسیه است ضبط شده و پس از انتشار، موجی از واکنشها، تمسخر و بحث را برانگیخته است.
ناظران میگویند منطق پشت این ایده ساده است: کانتینرهای باری فراواناند، به فرایند پیچیده صنعتی نیاز ندارند و وزن افزوده آنها، که تنها چند تن برآورد میشود، در مقایسه با زرههای سنتی ممکن است قابلقبول به نظر برسد. با این حال، استفاده از چنین سازههایی در میدان نبرد سابقه چندانی ندارد و بیشتر در حوزههای غیرنظامی مانند انبارداری یا مسکن موقت رایج بوده است.
کارشناسان نظامی بر این باورند که کارایی این کانتینرها بهعنوان زره جنگی بسیار محدود است. این پوششها میدان دید فرمانده، توپچی و راننده را کاهش میدهند و عملاً چرخش برجک تانک را، تا زمانی که کانتینر در جای خود ثابت است، با مشکل جدی مواجه میکنند. افزون بر این، افزایش ابعاد تانک باعث میشود هدفی بزرگتر و آسانتر برای شناسایی و انهدام باشد.
به گفته منابع تخصصی نظامی، بدنه کانتینرهای استاندارد دریایی از فولاد «کورتن» با ضخامتی حدود ۱.۵ تا ۲ میلیمتر ساخته میشود؛ ضخامتی که اساساً برای حفاظت بالستیک طراحی نشده است. حتی اگر بخشهایی مانند برجک یا محفظه موتور تا حدی پوشش داده شوند، شنیها همچنان بدون حفاظت باقی میمانند و میتوانند بهراحتی هدف قرار گیرند.
این سازهها همچنین مشکلات فنی تازهای ایجاد میکنند؛ از جمله نیاز به ایجاد منافذ تهویه برای خروج دود موتور و جلوگیری از خفگی خدمه. با این حال، هر شکاف کوچکی میتواند به نقطه نفوذ پهپادها تبدیل شود و هدف اصلی این تدبیر را بیاثر کند.
پوشاندن تانکها با کانتینر باری بخشی از زنجیرهای از راهحلهای موقتی است که نیروهای روسی از ابتدای جنگ برای مقابله با پهپادها به کار گرفتهاند؛ از قفسهای فلزی و تورهای سیمی گرفته تا سازههای بزرگ فلزی و حتی استفاده از تنه درختان و صفحات آهنی. این اقدامات، هرچند متفاوت، همگی نشاندهنده چالشی هستند که پهپادها برای جنگ زرهی سنتی ایجاد کردهاند.