اصفهان «نصف جهان»؛ نگین ایرانی که زیر آتش قرار گرفت

اصفهان نگین درخشان سرزمین ایران است که تاریخ و فرهنگ غنی، معماری بی‌نظیر و طبیعت دل‌انگیز دارد.

این شهر که همواره مقصدی جذاب برای گردشگران از سراسر جهان بوده است، در تاریخ به «نصف جهان» شهرت یافته است.

تاریخ و فرهنگ:

اصفهان قدمتی بیش از ۴ هزار سال دارد. این شهر در سه نوبت به پایتختی ایران برگزیده شد. دوران سلجوقیان، آل بویه و صفویان (در بین سال‌های ۱۰۵۰ تا ۱۷۲۲ میلادی).

این شهر در دوران صفویه به اوج شکوفایی خود رسید و به عنوان مرکز هنر، علم و فرهنگ ایران شناخته می‌شد.

جاذبه‌های گردشگری:

اصفهان مملو از جاذبه‌های گردشگری است که هر کدام شکوه و زیبایی خاص خود را دارند. از جمله مشهورترین این جاذبه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• میدان نقش جهان: این میدان که از بزرگترین میدان جهان است، از جمله میراث جهانی یونسکو به شمار می‌رود و با بناهای تاریخی باشکوهی مانند مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله، عمارت عالی‌قاپو و قیصریه احاطه شده است.

• پل خواجو: این پل که یکی از زیباترین پل‌های جهان است، بر روی رودخانه زاینده‌رود احداث شده و با معماری بی‌نظیر و نقاشی‌های دیواری چشم‌نواز خود، از جمله نمادهای شهر اصفهان به شمار می‌رود.
• کاخ چهل ستون: این کاخ که در باغ چهل ستون واقع شده، از جمله بناهای باشکوه دوران صفویه است و با تزئینات و نقاشی‌های دیواری نفیس خود، هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.
• منارجنبان: یکی از نمونه‌های ابنيه سبک مغولی ايران است كه كاشی كاری‌هایی از آن دوره به يادگار مانده است. جالب ترين نكته اين بنای تاریخی آن است كه با حركت دادن یکی از مناره‌ها نه تنها مناره ديگر به حركت درمی‌آيد، بلكه تمامی اين ساختمان مرتعش می‌شود.

• مسجد شیخ لطف‌الله: این مسجد که در میدان نقش جهان واقع شده، از جمله شاهکارهای معماری دوران صفویه است و با کاشی‌کاری‌های معرق و تزئینات ظریف خود، یکی از زیباترین مساجد ایران به شمار می‌رود.
• کاخ عالی‌قاپو: این کاخ که در میدان نقش جهان واقع شده، در دوران صفویه به عنوان مقر حکومتی مورد استفاده قرار می‌گرفته و با تزئینات و نقاشی‌های دیواری نفیس خود، یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان به شمار می‌رود.
• بازار بزرگ اصفهان: این بازار که یکی از بزرگترین بازارهای سنتی ایران است، با حجره‌های متعدد و تنوع محصولات، تجربه‌ای منحصر به فرد از خرید و گشت و گذار را برای گردشگران فراهم می‌کند.

طبیعت:

اصفهان علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، از طبیعت زیبایی نیز برخوردار است. زاینده‌رود، که از میان شهر عبور می‌کند، طراوت و شادابی را به اصفهان هدیه می‌دهد.

کوه صفه نیز از جمله تفرجگاه‌های محبوب مردم اصفهان و گردشگران است.

آبشار پونه‌زار، آبشاری خزه‌ای با ارتفاع حدود ۷۰ متر در فاصله ۲۵ کیلومتری غرب فریدون‌شهر است که از ارتفاعات زاگرس مرکزی سرچشمه می‌گیرد. آبشار پونه‌زار، ششمین آبشار مرتفع ایران است و یکی از مراکز تفریحی و جاذبه های گردشگری استان اصفهان است.

صنایع دستی:

اصفهان به عنوان مهد صنایع دستی ایران شناخته می‌شود. هنرهای سنتی مانند میناکاری، خاتم‌کاری، قلم‌کاری، مینیاتور و سفالسازی در این شهر از قدمت دیرینه‌ای برخوردار هستند و محصولات هنرمندان اصفهانی در سراسر جهان به عنوان سوغات و یادگاری ارزشمند به فروش می‌رسند.

غذا:

غذاهای اصفهانی نیز از شهرت فراوانی برخوردارند. بریانی، شوربای سبزی، کباب زردک اصفهان، قیمه‌ریزه نخودچی، یخنی لوبیا و حلیم شیر از جمله غذاهای سنتی اصفهان هستند که طعم بی‌نظیری دارند.

اصفهان: نصف جهان

شواهد تاریخی و فرهنگی نشان می‌دهند که لقب «نصف جهان» به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و برجسته اصفهان در طول تاریخ به این شهر داده شده است.

برخی از شاعران و نویسندگان نیز در وصف اصفهان از عبارت «نصف جهان» استفاده کرده‌اند، از جمله:

• از آن پس ز کشور مهان جهان .. برفتند یکسو سوی اصفهان (فردوسی)
• اصفهان را نیمه خوانند از جهان .. صد جهان من دیده‌ام در اصفهان (جلال‌الدین همایی)
• اصفهان نیمهٔ جهان گفتند .. نیمی از وصف اصفهان گفتند (محمدتقی بهار)

وجود بيش از شش هزار اثر تاریخی در این شهر سبب شده تا در سال ۲۰۰۶ استان اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی گردد.

این شهر بر روی دشتی هموار و در ارتفاع ۱۵۷۰ متری از سطح دریا واقع شده است که عامل پیدایش آن زاینده رود بیان می‌شود.

اصفهان به داشتن معماری ایرانی، پل‌های سرپوشیده، مسجدها و مناره‌های منحصر به فردش نام‌آور است، همین امر سبب شده تا در فرهنگ عامه، اصفهان نصف جهان، لقب بگیرد.