نشانههای از دست دادن غیرطبیعی حافظه را به هیچ وجه نادیده نگیرید
اگرچه کاهش حافظه با افزایش سن پدیدهای طبیعی محسوب میشود، اما متخصصان مغز و اعصاب هشدار میدهند برخی تغییرات در یادگیری، جهتیابی و بهخاطرآوری فراتر از حد معمول بوده و نیازمند پیگیری فوری پزشکی هستند.
فراموشیهای ساده مانند بهخاطر نیاوردن نام یک مکان یا گم کردن عینک اغلب نگرانیبرانگیز نیستند، اما انواعی از اختلال حافظه میتواند نشانهای از مشکلات جدیتر باشد.
به گزارش فرارو به نقل از هافپست، کارمن کاریون، عصبروانشناس و استاد نورولوژی در دانشگاه ییل تأکید میکند که بخشی از کاهش توانایی حافظه در سالمندی طبیعی است. او میگوید افراد ممکن است کلیدهایشان را اشتباه بگذارند یا نامها را بهسختی به خاطر بیاورند، اما این موارد معمولاً بخشی از روند عادی افزایش سن است. دکتر مایکل روزنبلام، متخصص مغز و اعصاب در دانشگاه واشینگتن نیز توضیح میدهد که از دههٔ ۳۰ زندگی، از دست دادن نورونها آغاز میشود و این روند بهتدریج سرعت میگیرد.
با وجود این، متخصصان مجموعهای از علائم را مطرح میکنند که عبور از مرحله طبیعی فراموشی را نشان میدهد. نخستین نشانه، دشواری شدید در یادگیری موارد جدید است؛ مشکلی که در مواجهه با ابزارهای روزمره مانند گوشیهای هوشمند یا خودروهای مجهز به جیپیاس نمایان میشود. نشانه دوم، سخت شدن انجام کارهایی است که پیشتر آسان بوده است؛ مانند آشپزی، انجام امور مالی یا پیگیری قرارهای ساده پزشکی.
فراموشی سریع گفتگوها نیز یکی از علائم مهم کاهش غیرطبیعی حافظه است. اگر فردی تنها یک ساعت پس از مکالمه، آن را بهطور کامل فراموش کند، باید این وضعیت را بهعنوان یک هشدار در نظر گرفت. گم شدن در مسیرهای آشنا، از دست دادن توانایی جهتیابی در محیطهای همیشگی و اشتباه رفتن مسیر نیز نشانهای جدی تلقی میشود.
تکرار بیش از حد سؤالها یا تعریف چندباره یک داستان در فاصله کوتاه زمانی از دیگر نشانههای مهم کاهش حافظه است. کارشناسان همچنین تأکید میکنند اگر اطرافیان درباره افت حافظه فرد ابراز نگرانی کردند، این هشدار را باید جدی گرفت، زیرا اطرافیان اغلب زودتر از خود فرد متوجه تغییرات شناختی میشوند.
یکی از استثناهای شناختهشده در این زمینه، فراموشی دوران بارداری و پس از زایمان است که به «مغز مادری» مشهور است. این حالت بر اثر نوسانهای هورمونی، بیخوابی و فشارهای روحی و جسمی ایجاد میشود و اغلب موقتی است.
بهگفته متخصصان، فراموشی همیشه به معنای ابتلا به آلزایمر نیست. برخی داروهای معمول مانند داروهای خواب حاوی دیفنهیدرامین یا اختلالاتی همچون کمشنوایی نیز میتوانند مشکلات حافظه ایجاد کنند. کنترل بیماریهایی مانند دیابت و فشارخون، ورزش منظم و تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامت حافظه دارد.