سیگنال فضایی معروف به «!WOW»؛ حقیقت این فلاش مرموز چیست؟
در سال ۱۹۷۷، تلسکوپ رادیویی Big Ear دانشگاه ایالتی اوهایو سیگنالی از فضا دریافت کرد که آنقدر عجیب بود که دانشمندان تقریباً ۵۰ سال بعد همچنان سردرگم هستند.
دهه‌هاست که دانشمندان تلاش می‌کنند هرگونه فرآیند طبیعی که قادر به تولید این انفجار ۷۲ ثانیه‌ای باشد را پیدا کنند، انفجاری که باعث شد ستاره‌شناس جری امان روی خروجی تلسکوپ بنویسد «!WOW».
اکنون، تحلیل جدیدی از سیگنال معروف به «!WOW» نشان داده است که این سیگنال ممکن است ناشی از برخورد یک لیزر بسیار قدرتمند به زمین بوده باشد.
کارشناسان می‌گویند این اولین شلیک از یک تهاجم بیگانه نبوده، بلکه محصول کاملاً طبیعی یک هم‌ترازی نادر بین یک ستاره فروپاشیده و یک ابرهیدروژن سرد بوده است.
دانشمندان دانشگاه پورتوریکو در آرسیبو می‌گویند که این شواهد جدید نشان می‌دهد سیگنال «!WOW» نشانه‌ای از حیات فرازمینی نیست.
وقتی سیگنال «!WOW» به زمین رسید، بسیاری از دانشمندان این ایده را مطرح کردند که این می‌تواند اولین سلام از سوی یک تمدن بیگانه دوردست باشد.
این سیگنال نه تنها به طرز بی‌نظیری قدرتمند بود، بلکه در یک باند فرکانسی غیرعادی باریک در حدود ۱۴۲۰ مگاهرتز، مشابه آنچه توسط هیدروژن اتمی تولید می‌شود، دریافت شد.
از آنجا که هیدروژن در جهان بسیار فراوان است، برخی معتقد بودند که تمدن‌های پیشرفته ممکن است از فرکانس آن به عنوان یک کارت ویزیت برای ارتباط با دیگر گونه‌های هوشمند استفاده کنند.
توضیحات طبیعی دیگری نیز برای این سیگنال پیشنهاد شده‌اند، مانند عبور دنباله‌دارهایی که ابرهای گاز را آزاد می‌کنند.
در غیاب هرگونه توضیح طبیعی مناسب، این ایده که سیگنال «!WOW» یک «تکنوسیگنال» از جهان دیگری بود، به‌طور گسترده‌ای پذیرفته شد.
اکنون، پروفسور آبِل مندِز و همکارانش معتقدند که آن‌ها یک سری سیگنال‌های مشابه را شناسایی کرده‌اند که می‌تواند منشأ سیگنال «!WOW» را توضیح دهد.
آن‌ها این کشف را با بررسی آرشیو پروژه «انتشار رادیویی از ستارگان کوتوله قرمز» (REDS) رصدخانه آرسیبو، که اکنون فروپاشیده، انجام دادند.
از آنجا که این تلسکوپ تنظیمات تجربی مشابهی با تلسکوپ رادیویی Big Ear داشت، او امیدوار بود که بتواند نشان دهد که آیا تاکنون سیگنالی مشابه سیگنال «!WOW» مشاهده شده است یا خیر.
محققان چندین سیگنال شناسایی کردند که به نظر می‌رسید بسیار شبیه به سیگنال «!WOW» بودند، هرچند بسیار ضعیف‌تر.
چهار مورد از این سیگنال‌ها از ستاره کوتوله قرمز بسیار کوچکی به نام ستاره تیگاردن که تنها ۱۲.۵ سال نوری از زمین فاصله دارد، منشأ گرفته بودند.
پروفسور مندِز می‌گوید: «آخرین مشاهدات ما که بین فوریه و می ۲۰۲۰ انجام شد، سیگنال‌های باند باریک مشابهی در نزدیکی خط هیدروژن نشان داد، هرچند قدرت کمتری نسبت به سیگنال اصلی «!WOW» داشتند.»
اما چیزی که ستاره تیگاردن را منحصربه‌فرد می‌کند این است که توسط ابرهایی از هیدروژن اتمی سرد احاطه شده است.
هنگامی که نور شدید از کوتوله قرمز به این ابرهای هیدروژن برخورد می‌کند، اتم‌های هیدروژن تحریک می‌شوند تا یک انفجار قدرتمند از انرژی مایکروویو در ۱۴۲۰ مگاهرتز تولید کنند.
نتیجه، یک لیزر مایکروویو کاملاً طبیعی، یا «ماسر»، در محدوده هیدروژن است که بسیار شبیه به سیگنال «!WOW» به نظر می‌رسد.
محققان استدلال می‌کنند که سیگنال «!WOW» احتمالاً زمانی تولید شده که یک انفجار انرژی حتی قوی‌تر با یک ابرهیدروژن مشابه برخورد کرده و یک ماسر حتی بزرگ‌تر تولید کرده است.
یک انفجار به این قدرت نادر است، اما می‌توانست توسط نوعی ستاره نوترونی به نام «مگنتار» تولید شده باشد.
این ستاره‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که یک ستاره فرو می‌پاشد و با یک ابرنواختر منفجر می‌شود و یک هسته فوق‌العاده متراکم و با چرخش سریع با یک میدان مغناطیسی بسیار قوی را به جا می‌گذارد.
اگر انفجار ناشی از یک ستاره نوترونی به یک ابر گاز هیدروژن سرد برخورد کند، می‌تواند یک ماسر عظیم ایجاد کند، دقیقاً مانند سیگنال «!WOW».
از آنجا که برای یک مگنتار بسیار نادر است که دقیقاً با یک ابر هیدروژنی در یک راستا قرار گیرد، این موضوع همچنین توضیح می‌دهد که چرا ما دوباره آن سیگنال را نشنیده‌ایم.
اگر این درست باشد، به این معناست که نیازی به فرض این که سیگنال «!WOW!» نشانه‌ای از حیات فرازمینی است، وجود ندارد.
در مقاله‌ای که پروفسور مندِز و همکارانش در arXiv منتشر کرده‌اند، آمده است: «فرضیه ما تمامی ویژگی‌های مشاهده‌شده سیگنال «!WOW» را در بر می‌گیرد، یک منبع جدید از مثبت‌های کاذب در جستجوی تکنوسیگنال‌ها معرفی می‌کند، و نشان می‌دهد که این سیگنال، اولین فوران ثبت‌شده مازر نجومی در خط هیدروژن را نشان می‌دهد.
ما با پروژه «!Arecibo Wow» به بررسی مجموعه گسترده‌ای از مشاهدات از پروژه REDS رصدخانه آرسیبو ادامه خواهیم داد. مطالعات آینده شامل داده‌های آرشیوی از رصدخانه آرسیبو خواهد بود.»
