«افزایش برد موشک» یا «تهدید نمایشی»؛ تهران مقابل واشنگتن و تل‌آویو چه راه‌هایی دارد؟
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در مصاحبه‌ای مدعی شد ایران در حال توسعه موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با برد حدودی ۸۰۰۰ کیلومتر است و اگر تنها ۳۰۰۰ کیلومتر دیگر به برد آن اضافه شود، شهرهای بزرگی در آمریکا را در تیررس قرار خواهد داد.
این ادعا با واکنش سریع مقامات ایرانی روبه‌رو شد؛ عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه، چنین ادعاهایی را «بهانه‌جویی» و تلاشی برای توجیه حمله‌های مجدد آمریکا و اسرائیل دانست و گفت تهران حاضر به ترک برنامه غنی‌سازی نیست و تنها راه حل را در مذاکره می‌بیند.
تحلیلگران غربی و منطقه‌ای اما تصویر پیچیده‌تری ارائه می‌دهند؛ نشریه آتلانتیک در تحلیلی نوشت که تهران با مجموعه‌ای از گزینه‌های نامطلوب روبه‌رو است. گزینه‌هایی که از کنار گذاشتن برنامه هسته‌ای (مشابه تجربه لیبی) تا تلاش برای دستیابی به ظرفیت هسته‌ای کامل و تبدیل شدن به کره‌ای جدید را شامل می‌شود. آن‌طور که این گزارش می‌گوید، تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای می‌تواند بازدارندگی فراهم کند اما هم‌زمان ایران را به انزوای اقتصادی و سیاسی عمیق‌تری سوق دهد.
در عرصه نظامی، ایران می‌تواند روی توسعه اجزای موشکی و پهپادی سرمایه‌گذاری کند؛ ظرفیتی که در جنگ «۱۲ روزه» نشان داد توان وارد آوردن ضربه به دشمن را دارد، هرچند زرادخانه محدود است و به تنهایی برای پیروزی مقابل ارتش‌های آمریکا و اسرائیل کفایت نمی‌کند. گزارش‌ها حاکی است ایران حدود ۵۰۰ فروند موشک در آن دوره به کار برد و اگر درگیری طولانی می‌شد، ذخایر ممکن بود تمام شود. از این‌رو تهران ناگزیر به جستجوی حمایت خارجی است، اما گرایش به مسکو و پکن هم تضمینی برای پشتیبانی بلندمدت نیست؛ روسیه و چین منافع پیچیده‌ای با اسرائیل و آمریکا دارند.
تحریم‌های بین‌المللی و بازگشت محدودیت‌ها بر تهران فشار اقتصادی وارد کرده و متحدان احتمالی را در موضع دشواری قرار می‌دهد؛ کشورهای دیگر بین ادامه روابط با ایران یا پیروی از فشار جهانی مجبور به انتخاب شده‌اند. گزینه چهارمی که تحلیلگران مطرح کرده‌اند، سازش و کاهش خصومت رسمی با غرب است؛ راهی شبیه به تجربه کشورهای شکست‌خورده جنگ که با کنار گذاشتن برخی شعارها، شانس توسعه اقتصادی را بازیافتند.
در پایان، تهران در برابر مجموعه‌ای از گزینه‌های جایگزین قرار دارد: تسلیم کامل، گام به سمت تسلیحات هسته‌ای، تقویت موشکی و جذب حمایت خارجی، یا تلاش برای سازش تدریجی و بازسازی اقتصادی. هیچ‌یک از این مسیرها ساده یا بدون هزینه نیست و انتخاب هر راه، پیامدهای ژئوپلیتیک و داخلی عمیقی برای ایران به همراه خواهد داشت.
