نزدیکی ترامپ به پوتین، ایران را بر سر دو راهی دشواری قرار داده است
در هفته‌های اخیر، روابط میان آمریکا و روسیه شاهد نزدیکی فزاینده‌ای بوده است؛ امری که می‌تواند به پایان اتحاد مسکو و تهران و حتی تغییر نظام در ایران منجر شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، هفته گذشته دستور حمله به حوثی‌های یمن را صادر کرد. این اقدام که در واکنش به حملات آنها در دریای سرخ انجام شد، صرفاً به هدف باز نگه داشتن مسیرهای کشتیرانی نبود، بلکه پیام هشداری به ایران نیز محسوب می‌شد. ترامپ در این رابطه اظهار داشت: «از این پس، هر گلوله‌ای که حوثی‌ها شلیک کنند، همچون گلوله‌ای تلقی خواهد شد که ایران شلیک کرده است... و ایران مسئولیت آن را بر عهده خواهد داشت و عواقب آن شدید خواهد بود!»
برنامه هسته‌ای ایران، هرچند کمتر از مسائل غزه و اوکراین در صدر توجهات قرار دارد، اما یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های ترامپ به شمار می‌رود. او در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شد و اکنون ایران مقدار کافی اورانیوم غنی‌شده برای تولید مواد مورد نیاز پنج کلاهک هسته‌ای را در اختیار دارد.
روز هفتم مارس، ترامپ نامه‌ای به علی خامنه‌ای، رهبر ایران، ارسال کرد و برای امضای توافق جدید هسته‌ای مهلت دوماهه تعیین نمود. اکنون تصمیم‌گیری در این باره بر عهده ترامپ است که آیا مسیر دیپلماسی را انتخاب کند یا به گزینه نظامی متوسل شود. این موضوع اما باعث ایجاد چالش میان ترامپ و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، شده است که از متحدان اصلی ایران به شمار می‌رود.
روزنامه تلگراف در گزارشی نوشت که پرسش اساسی این است که آیا روسیه به حمایت از ایران ادامه خواهد داد یا برای تقویت روابط با آمریکا، این اتحاد را قربانی خواهد کرد؟ اخیراً پوتین با ترامپ درباره اوکراین گفت‌وگو کرده و پیشنهاد داده که در خاورمیانه برای جلوگیری از درگیری‌های آتی همکاری کنند. پس از این تماس، او به ایران پیشنهاد میانجی‌گری میان تهران و واشنگتن را داد.
در سال ۲۰۲۵، تهران با چالش‌های متعددی روبرو است. حملات اسرائیل به حماس و حزب‌الله، سقوط نظام بشار اسد و تخریب سامانه‌های دفاعی ایران، این محور را تضعیف کرده است. هم‌زمان، اقتصاد ایران دچار بحران شده و نرخ تورم از ۳۵٪ فراتر رفته است. دولت در نوامبر گذشته به دلیل کمبود سوخت، برق را برای دو ساعت در روز قطع کرد و خشکسالی شدید نیز بحران کم‌آبی را تشدید کرده است.
یک مقام غربی درباره شرایط ایران گفت: «سقوط نظام ایران یک مسئله فوری است، اما امسال شرایط متفاوت است.» از سوی دیگر، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه ایران، اعتراف کرده که فساد گسترده در کشور، حمایت‌های مردمی از حکومت را کاهش داده است.
یک مقام ارشد ایرانی در گفت‌وگو با روزنامه تلگراف اظهار داشت که خامنه‌ای اکنون بین دو گزینه دشوار قرار گرفته است: پذیرش مذاکره با آمریکا برای کاهش فشار اقتصادی یا ساخت بمب هسته‌ای به عنوان تضمینی برای بقای نظام.
در این میان، تحلیلگران معتقدند که اگر ترامپ سیاست فشار حداکثری را همانند دوره اول ریاست‌جمهوری خود اعمال کند، این مسئله فروپاشی اقتصادی ایران را تسریع خواهد کرد. اگر گزینه نظامی مطرح شود، گمان می‌رود که ترامپ اسرائیل را مسئول اجرای حمله به ایران کند.
برای انجام چنین حمله‌ای، اسرائیل نیازمند استفاده از بمب‌های نفوذکننده به پناهگاه‌ها است که در عملیات کشتن حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، در سپتامبر گذشته به کار رفت. با این حال، تأسیسات هسته‌ای فردو در عمق ۸۹ متری زیر زمین قرار دارد و تنها بمب‌های سنگرشکن سنگین آمریکایی توانایی انهدام آن را دارند، که در این صورت، مداخله نظامی آمریکا اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.
در نهایت، موفقیت چنین عملیاتی به اطلاعات دقیق جاسوسی بستگی دارد. سال گذشته، اسرائیل نفوذ اطلاعاتی گسترده‌ای در امنیت ایران داشت و توانست مکان‌های مخفی را شناسایی کند. اما اگر یک تأسیسات زیرزمینی از قلم بیفتد یا بمب‌ها نتوانند به هدف برسند، ممکن است این عملیات ناکام بماند.
