طرح «گنبد طلایی» ترامپ: سپر دفاعی آمریکا برای مقابله با موشکهای هایپرسونیک

دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در ۲۰ مه ۲۰۲۵ از طرح بلندپروازانهای به نام «گنبد طلایی» رونمایی کرد؛ سامانهای دفاعی مبتنی بر فضا که هدف آن محافظت از آمریکا در برابر تهدیدات موشکی بالستیک، کروز و هایپرسونیک است.
این پروژه با الهام از سامانه «گنبد آهنین» اسرائیل طراحی شده، اما در مقیاسی بسیار وسیعتر و با فناوریهای پیشرفتهتر.
ترامپ در مراسم فارغالتحصیلی آکادمی نظامی وستپوینت اعلام کرد که این سامانه طی سه سال آینده تکمیل خواهد شد و بودجه اولیه آن ۱۷۵ میلیارد دلار است. با این حال، دفتر بودجه کنگره هزینه نهایی را بین ۵۴۲ تا ۸۳۱ میلیارد دلار طی دو دهه آینده برآورد کرده است. برخی تحلیلگران حتی هزینه سالانه ۱۰۰ میلیارد دلاری را تا سال ۲۰۳۰ پیشبینی کردهاند.
ژنرال مایکل گوتلاین از نیروی فضایی آمریکا بهعنوان مدیر پروژه منصوب شده است. او تأکید کرده که موفقیت این طرح نیازمند همکاری گسترده بین سازمانهای مختلف دولتی و خصوصی است، مشابه پروژه منهتن در جنگ جهانی دوم. به گفته او، چالش اصلی نه فناوری، بلکه هماهنگی سازمانی و فرهنگی بین نهادهای مختلف است.
شرکتهای بزرگ فناوری و دفاعی مانند اسپیسایکس، لاکهید مارتین، پالانتیر و اندوریل برای مشارکت در این پروژه اعلام آمادگی کردهاند. بیش از ۳۶۰ شرکت پیشنهادات خود را به پنتاگون ارائه دادهاند. همچنین، کانادا علاقهمندی خود را برای پیوستن به این طرح اعلام کرده است.
با وجود این، کارشناسان نسبت به زمانبندی و امکانپذیری فنی پروژه تردید دارند. دریاسالار بازنشسته مارک مونتگومری معتقد است که توسعه یک سامانه دفاع موشکی کارآمد ممکن است ۷ تا ۱۰ سال زمان ببرد و هزینههای هنگفتی را بهدنبال داشته باشد.
منتقدان دموکرات نیز نگرانیهایی درباره هزینههای بالا، خطر آغاز رقابت تسلیحاتی جدید و احتمال درگیری منافع با مشارکت شرکتهایی مانند اسپیسایکس ابراز کردهاند. با این حال، ترامپ این پروژه را گامی اساسی در جهت تقویت امنیت ملی و بازگشت به «عصر طلایی» آمریکا میداند.