کشف نوع جدیدی از امواج پلاسما در سیاره مشتری
دانشمندان ناسا با استفاده از فضاپیمای «جونو» موفق به شناسایی نوع کاملاً جدیدی از امواج پلاسما در نزدیکی قطب شمال سیاره مشتری شدند. این کشف، درک تازه‌ای از ساختار جو و میدان مغناطیسی این سیاره غول‌پیکر گازی در اختیار محققان قرار داده است.
از سال ۱۳۹۵ که فضاپیمای جونو وارد مدار مشتری شد، مأموریت آن بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی این سیاره بوده است. جدیدترین یافته‌ها نشان می‌دهد که میدان مغناطیسی فوق‌العاده قوی مشتری، دو نوع متفاوت از پلاسمای کم‌چگال و مغناطیسی را به نوسان همزمان وادار می‌کند. این وضعیت منحصربه‌فرد، جریان‌های تازه‌ای از ذرات باردار و اتم‌ها را در مناطق قطبی مشتری به‌وجود می‌آورد.
دانشمندان در بررسی‌های خود، نوسان همزمان دو نوع موج پلاسما را شناسایی کردند: امواج آلفوین که حرکت اتم‌های باردار را نشان می‌دهند و امواج لانگمویر که حرکت الکترون‌ها را بازتاب می‌دهند. این هم‌نوسانی در فرکانس‌های مشابه، پیش‌تر در هیچ‌کجای منظومه شمسی مشاهده نشده بود.
تصاویر ثبت‌شده توسط طیف‌سنج فرابنفش جونو نیز شفق‌های قطبی شگفت‌انگیزی را در مشتری نشان می‌دهند. برخلاف زمین، این شفق‌ها ناشی از برخورد ذرات خورشیدی نیستند، بلکه نتیجه ورود ذرات فوق‌سریع از درون خود مشتری هستند که صدها برابر پرانرژی‌تر از شفق‌های زمینی هستند.
دانشمندان معتقدند این یافته‌ها می‌تواند به بهبود درک بشر از ویژگی‌های مغناطیسی دیگر سیارات غول‌پیکر و همچنین سیارات فراخورشیدی کمک کند. آنها همچنین می‌گویند این نوع پدیده‌های پلاسما ممکن است در ستارگان و اجرامی با میدان‌های مغناطیسی قوی نیز رخ دهد.
ماموریت جونو که قرار بود در سال ۱۳۹۶ پایان یابد، پس از ارزیابی دوباره ناسا تمدید شد. پیش‌بینی می‌شود این فضاپیما تا شهریور امسال به‌تدریج وارد جو مشتری شده و نابود شود. با این حال، داده‌هایی که تاکنون از این ماموریت جمع‌آوری شده، سال‌ها برای تحلیل در اختیار دانشمندان باقی خواهد ماند.
در ادامه، قرار است مأموریت «اروپا کلیپر» در سال ۱۴۰۹ به یکی از قمرهای یخی مشتری به‌نام «اروپا» برسد. این مأموریت نیز به بررسی امکان وجود حیات در زیر سطح یخی این قمر اختصاص دارد.
