جنگنده نسل ششم بریتانیا؛ گام بلند لندن برای بازگشت به شکوه گذشته
بریتانیا پس از چهار دهه برای نخستین‌بار پروژه طراحی یک جنگنده سرنشین‌دار جدید را با عنوان برنامه تمپست آغاز کرده است. اما آیا این جنگنده که از نسل ششم است می‌تواند با جنگنده‌های آمریکایی رقابت کند؟
نمونه آزمایشی این هواگرد که با نام «Combat Air Flying Demonstrator» معرفی شده، گام مهمی در مسیر توسعه جنگنده‌های نسل ششم محسوب می‌شود. این هواپیما از نظر ظاهری شباهت‌هایی به F-۳۵ دارد، اما فاقد سطوح کنترلی افقی بوده و تفاوت‌های فنی و طراحی قابل‌توجهی با آن دارد.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، اولین پرواز این جنگنده در سال ۲۰۲۷ میلادی صورت می‌گیرد و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۵ به خدمت عملیاتی وارد شود. این جنگنده نقشی کلیدی در همکاری‌های نظامی هوایی بین بریتانیا، ژاپن و ایتالیا خواهد داشت. تصویر منتشرشده توسط شرکت BAE Systems نشان می‌دهد که مراحل ساخت این هواپیما در تأسیسات «وارتون» در شمال‌غرب انگلیس در جریان است. طراحی دو موتوره، بدنه پهن‌تر نسبت به F-۳۵، ورودی‌های هوای بدون انحراف و حذف پایدارکننده‌های افقی از جمله ویژگی‌های فنی آن هستند.
تا تابستان سال ۲۰۲۴ بیش از دوسوم وزن سازه‌ای این جنگنده تولید شده و اجزایی نظیر بال‌ها و دم‌های عمودی طراحی شده‌اند. در روند تولید از فناوری‌هایی نظیر چاپ سه‌بعدی، همکاری انسان و ربات، مدل‌سازی دیجیتال و شبیه‌سازی مجازی استفاده می‌شود. خلبانان آزمایشی شرکت‌های BAE، رولزرویس و نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا نیز تاکنون بیش از ۳۰۰ ساعت شبیه‌سازی پروازی را با این جنگنده انجام داده‌اند.
در کنار این نمونه آزمایشی، بریتانیا از یک فروند بوئینگ ۷۵۷ تغییر کاربری یافته با نام Excalibur برای آزمایش فناوری‌های مرتبط با پروژه تمپست استفاده می‌کند. این هواپیما فاز نخست آزمایش‌های خود را با موفقیت پشت سر گذاشته است.
برنامه تمپست بخشی از پروژه GCAP است که بین بریتانیا، ژاپن و ایتالیا تعریف شده و فراتر از یک جنگنده، شامل پهپادها، سامانه‌های شبکه‌ای، سلاح‌های آینده و ارتباطات پیشرفته خواهد بود. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند جدول زمانی پیش‌بینی‌شده برای اجرای کامل این پروژه خوش‌بینانه است.
یکی از چالش‌های داخلی برنامه تمپست، تصمیم دولت بریتانیا برای خرید جنگنده‌های F-۳۵A است که به دلیل هزینه کمتر و توانایی حمل تسلیحات هسته‌ای انتخاب شده‌اند. در صورت موفقیت F-۳۵A، ممکن است خرید این مدل افزایش یابد و پروژه تمپست در حاشیه قرار گیرد. همچنین، برنامه‌های شرکت لاکهید مارتین برای ارتقای F-۳۵ نیز رقیب جدی برای تمپست به شمار می‌رود.
