کشف گسترده ابرزمینها؛ جهانی ناشناخته در کیهان

دانشمندان در پژوهشی تازه موفق به کشفی شگفتانگیز درباره سیارات فراخورشیدی موسوم به «ابرزمین» شدهاند؛ سیاراتی که نه به زمین شباهت دارند و نه به غولهای گازی مانند مشتری.
یافتههای جدید نشان میدهد که این سیارات در سراسر کیهان بسیار فراوانتر از آن چیزی هستند که پیشتر تصور میشد.
مطالعهای که با استفاده از فناوری «ریزهمگرایی گرانشی» و شبکه تلسکوپهای KMTNet انجام شد، توانست شمار چشمگیری از این سیارات را شناسایی کند. ابرزمینها، که معمولاً جرمی چند برابر زمین دارند اما از غولهای گازی سبکترند، میتوانند در فواصل دوری از ستارههای میزبان خود قرار گرفته و مدارهایی بسیار گسترده داشته باشند.
اندرو گولد، استاد بازنشسته دانشگاه ایالتی اوهایو و از نویسندگان این پژوهش، اظهار داشت که این سیارات با استفاده از انحرافات ظریف نور ناشی از گرانش سیارات شناسایی شدند. او افزود که برای هر سه ستاره در کهکشان، احتمالاً دستکم یک ابرزمین با مدار طولانی وجود دارد.
در میان این کشفیات، سیارهای به نام OGLE-2016-BLG-0007 شناسایی شده که جرمی تقریباً دو برابر زمین داشته و در مداری حتی دورتر از زحل قرار دارد. این سیاره از طریق نوسانات نور ناشی از ریزهمگرایی شناسایی شده است؛ پدیدهای که در آن جرم یک ستاره یا سیاره نور ستارهای دوردست را منحرف و متمرکز میکند و باعث افزایش لحظهای روشنایی میشود.
ریچارد پوگ، استاد نجوم دیگر در این پروژه، گفت که یافتن چنین رویدادهایی نیازمند بررسی صدها میلیون ستاره است تا تنها چند صد مورد از آنها شناسایی شود. او اشاره کرد که تاکنون تنها ۲۳۷ مورد از ۵۵۰۰ سیاره فراخورشیدی کشف شده، از طریق ریزهمگرایی شناسایی شدهاند.
در این پژوهش که با همکاری محققانی از چین، کره جنوبی، دانشگاه هاروارد و مؤسسه اسمیتسونیان انجام شد، همچنین به نظریههای شکلگیری سیارات پرداخته شده است. اگرچه فرضیه برافزایش گاز برای غولهای گازی رایجتر است، اما تیم تحقیق تأکید کرده که هنوز نمیتوان با قطعیت درباره چگونگی شکلگیری این سیارات قضاوت کرد.
این پژوهش در مجله علمی Science منتشر شده است.