چه بر سر سلاح‌های باقی‌مانده در افغانستان آمد که ترامپ به‌دنبال بازپس‌گیری آن‌هاست؟
منابعی به بی‌بی‌سی گفته‌اند حدود نیم میلیون قبضه سلاحی که در اختیار طالبان در افغانستان قرار گرفته بود، یا ناپدید شده یا به گروه‌های دیگر فروخته یا قاچاق شده است.
سازمان ملل معتقد است بخشی از این تسلیحات به‌دست گروه‌هایی وابسته به القاعده رسیده است.
یک مقام پیشین افغان بدون افشای نامش به بی‌بی‌سی گفت طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان در سال ۱۴۰۰، نزدیک به یک میلیون قبضه سلاح و تجهیزات نظامی، عمدتاً ساخت آمریکا، به دست آورد. این تجهیزات شامل سلاح‌های آمریکایی مانند تفنگ‌های «ام۴» و «ام۱۶» و همچنین تسلیحات قدیمی‌تری بود که نظامیان دولت سابق افغانستان در اختیار داشتند.
با فروپاشی دولت پیشین و خروج نیروهای آمریکایی، بسیاری از نظامیان افغان سلاح‌ها و خودروهای زرهی خود را رها کردند. طالبان نیز اواخر سال گذشته میلادی در جلسه‌ای در دوحه، به کمیته تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل اطلاع داد که نیمی از تجهیزات نظامی به‌دست‌آمده گم شده است.
یک عضو این کمیته گفته است آن‌ها تأیید کرده‌اند که سرنوشت حدود ۵۰۰ هزار قطعه تجهیزات مشخص نیست.
سازمان ملل در گزارشی در بهمن سال گذشته اعلام کرد گروه‌هایی مانند طالبان پاکستانی، جنبش اسلامی ازبکستان، جنبش ترکستان شرقی و انصارالله در یمن از این سلاح‌ها بهره‌برداری می‌کنند یا از بازار سیاه تهیه می‌نمایند.
در واکنش، حمدالله فطرت، معاون سخنگوی دولت طالبان، به بی‌بی‌سی گفت سلاح‌ها به‌درستی نگهداری می‌شوند و طالبان هرگونه قاچاق یا مفقودی را رد می‌کند.
گزارش دیگری از سازمان ملل در سال ۱۴۰۲ نشان داد طالبان به فرماندهان نظامی اجازه داده تا ۲۰ درصد از این تسلیحات را نزد خود نگه دارند، و این موضوع به رونق بازار سیاه کمک کرده است.
یک خبرنگار پیشین در قندهار گفت بازار آزاد فروش سلاح یک سال پس از روی‌کار آمدن طالبان فعال بود، ولی حالا این معاملات به‌صورت محرمانه از طریق واتساپ انجام می‌شود. او افزود ثروتمندان و فرماندهان محلی سلاح‌های جدید و استفاده‌شده آمریکایی را می‌فروشند.
هرچند ارزیابی نهاد آمریکایی «سیگار» از شمار این تسلیحات کمتر است، اما در گزارشی در سال ۱۴۰۱ اذعان کرده که اطلاعات دقیقی در این‌باره ندارد. این نهاد از عملکرد وزارت دفاع و وزارت خارجه آمریکا در رهگیری تجهیزات نظامی انتقاد کرده است.
این موضوع به مسئله‌ای سیاسی تبدیل شده است. دونالد ترامپ بارها اعلام کرده که ارزش این تسلیحات باقی‌مانده در افغانستان ۸۵ میلیارد دلار است و باید بازپس گرفته شود. او گفته طالبان افغانستان را به یکی از بزرگ‌ترین فروشندگان تجهیزات نظامی در جهان تبدیل کرده است.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، نیز در واکنش گفته است این سلاح‌ها را از دولت پیشین به‌دست آورده‌اند و برای دفاع از کشور به‌کار می‌گیرند.
پس از خروج آمریکا، وزارت دفاع ایالات متحده مدعی شد تجهیزات باقی‌مانده از کار افتاده‌اند، اما طالبان با تکیه بر همین سلاح‌ها توانسته نیرویی نظامی بسازد و رقبایی چون جبهه مقاومت ملی و داعش خراسان را عقب براند.
با این حال، هنوز بخش زیادی از تجهیزات پیشرفته مثل بالگردهای «بلک‌هاک» به دلیل کمبود نیروی متخصص به‌کار گرفته نشده است، گرچه طالبان از سلاح‌های سبک و خودروهای هاموی در عملیات‌های خود بهره می‌برد.
