واگنر یا بلکواتر: کدام ارتش خصوصی قدرت بیشتری دارد؟
در روزهای اخیر نام گروه واگنر به عنوان یک گروه نظامی مزدور یا ارتش خصوصی به تیتر اول رسانههای جهان تبدیل شده است. اما سابقه رقیب آمریکایی واگنر یعنی بلک واتر بسیار بیشتر است.
در سالهای اخیر شرکتهای پیمانکار نظامی خصوصی نقش برجستهای در انجام مأموریتهای مختلف در اقصینقاط جهان ایفا کردهاند و عمدتاً حقوق خود را دولتها گرفتهاند.
یکی از مهمترین دلایل استفاده دولتها از این پیمانکاران نظامی، فرار از پاسخگویی، متضرر نشدن از تبعات سیاسی و کاهش هزینههاست.
همین دلایل باعث شده این گروهها برای دولتهای مختلف جذاب و منطقی به نظر برسند.
در روزهای گذشته شورش گروه واگنر علیه دولت روسیه تاثیر گستردهای بر تحولات داخلی و بینالمللی جهان گذاشت و همین مساله بار دیگر نقش پیمانکاران نظامی خصوصی را برجسته کرد.
پایگاه خبری خبرآنلاین نگاهی به دو ارتش خصوصی بزرگ جهان انداخته است:
واگنر
این گروه که یوگنی پریگوژین تاجر روس آن را تاسیس کرده، از سه دسته تشکیل شده است:
دسته روس: به عنوان گروه شناسایی خرابکارانه و حمله شناخته می شود، و به عنوان بخشی از نیروهای جدایی طلب مورد حمایت روسیه در شرق اوکراین می جنگد.
دسته صرب: متشکل از شهروندان صرب بوسنیایی است و اولین بار در سال ۲۰۱۴ در جریان الحاق کریمه به روسیه پدیدار شد.
دسته نیهاگر: متشکل از شهروندان نروژی و اسکاندیناویایی است و در سوریه و نیمی از کشورهای آفریقایی جنگیده است.
جنگ داخلی سودان، جنگ داخلی آفریقای مرکزی، جنگ داخلی دوم لیبی، جنگ سوریه و بحران ریاستجمهوری ونزوئلا ۲۰۱۹ از مهمترین نبردهایی است که واگنر در آن دخیل بوده است.
گروه واگنر از طریق وابستگی خود به ارتش سودان، حق استخراج طلای سودان و صادرات آن به روسیه را تضمین کرده است.
اعضای واگنر را عمدتاً سربازان سابق روسی، محکومان و اتباع خارجی تشکیل میدهد.
بلک واتر
این گروه آمریکایی که به عنوان قوی ترین ارتش مزدور جهان شناخته میشود، از مزدوران بازنشسته و نیروهای ویژه از سراسر جهان استفاده میکند و خدمات نظامی و امنیتی خود را پس از تایید دولت آمریکا به دولتها و افراد ارائه میدهد.
بلک واتر به عنوان پیمانکار دولت آمریکا نقش مهمی در جنگ عراق داشت. در سال ۲۰۰۳، بلک واتر اولین قرارداد کلان خود را به ارزش ۲۱ میلیون دلار برای محافظت از «پل برمر» فرمانده آمریکایی عراق منعقد کرد. این شرکت همچنین در سال ۲۰۰۶ موفق به عقد قراردادی برای حفاظت از دیپلماتهای سفارت ایالات متحده در عراق شد.
پیشتر در ژوئن ۲۰۰۴، این شرکت بیش از ۳۲۰ میلیون دلار از بودجه ۵ ساله یک میلیارد دلاری وزارت امور خارجه را برای سرویس جهانی حفاظت شخصی که از مقامات ایالات متحده و برخی از مقامات خارجی در مناطق درگیری محافظت میکند، دریافت کرده بود.
البته بلک واتر به دلیل رسواییهایی که در دوران اشغال عراق به دنبال داشت، در سال ۲۰۰۹ به «سرویس Xe» تغییر نام داد، سپس در سال ۲۰۱۱ پس از تصاحب شرکتهای رقیب به «آکادمی» تغییر نام داد و نامش به گروه Constellation تغییر یافت.
این گروه اکنون در ۲۰ کشور فعال است و بیش از ۱۶ هزار نفر را تحت استخدام خود در آورده است.