همهچیز درباره قرارداد مشارکت کامل بین مسکو و تهران
رسانههای روسی و آمریکایی فاش کردند که قرارداد مشارکت کامل بین روسیه و ایران شامل چندین مفاد مهم است که حوزههای مختلف از همکاری نظامی گرفته تا همکاریهای اقتصادی، زیرساختها و امنیت سایبری را در بر میگیرد.
در این توافقنامه تصریح شده که ایران هواپیماهای بدون سرنشین و سایر تسلیحات مورد استفاده در درگیری اوکراین را به روسیه عرضه خواهد کرد. در مقابل، ایران سامانههای دفاع هوایی پیشرفتهای مانند S-400 را دریافت خواهد کرد تا امنیت خود را در برابر تهدیدات اسرائیل و آمریکا افزایش دهد. همچنین انتظار میرود این قرارداد شامل آموزش خلبانان ایرانی برای استفاده از هواپیماهای مدرن روسی مانند Su-35 نیز باشد.
این در حالیست که علی خامنهای رهبر ایران، در تاریخ ۱۸ ژانویه موافقت رسمی خود را با توافقنامه جدید ۲۰ ساله همکاری جامع بین ایران و روسیه اعلام کرد.
این خبر از سوی یک منبع ارشد انرژی در ایران و یک منبع ارشد در مجتمع امنیت انرژی اتحادیه اروپا به طور اختصاصی به OilPrice.com اعلام شد. این توافقنامه ۲۰ ساله "معاهده بر اساس روابط متقابل و اصول همکاری بین ایران و روسیه" در تاریخ ۱۱ دسامبر ۲۰۲۳ برای بررسی به او ارائه شد.
این توافقنامه جایگزین توافقنامه ۱۰ سالهای خواهد شد که در مارس ۲۰۰۱ امضا شده بود (دو بار به مدت پنج سال تمدید شده بود) و نه تنها در مدت زمان بلکه در دامنه و مقیاس، به ویژه در بخشهای دفاعی و انرژی، گسترش یافته است.
در بخش انرژی، این توافقنامه جدید به روسیه حق اولویت استخراج در بخش ایرانی دریای خزر از جمله میدان چالوس که پتانسیل عظیمی دارد را میدهد.
روسیه و ایران از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، شراکت استراتژیک خود را گسترش دادهاند. مقامات ارشد روسی و ایرانی در ماههای اخیر بهطور مکرر دیدار کردهاند تا همکاریها را تقویت کرده و توافقات اقتصادی و نظامی امضا کنند.
مسکو و تهران مدتهاست که در زمینههایی که منافعشان همسو بوده، به ویژه در مخالفت با ایالات متحده در خاورمیانه، همکاری داشتهاند، اما تعاملات اخیر آنها نشاندهنده تلاشهای هماهنگتر برای تقویت شراکتشان است.
ولادیمیر پوتین و ابراهیم رئیسی از زمان آغاز جنگ حداقل چهار بار با یکدیگر ملاقات داشتهاند که بیشتر از تعاملات هر کدام با دیگر رهبران جهانی است. پوتین در ژوئن ۲۰۲۲ به تهران سفر کرد که نخستین سفر خارجی او به خارج از قلمرو اتحاد جماهیر شوروی سابق از زمان آغاز جنگ بود.
این تعاملات نشاندهنده تعمیق و احتمالاً رابطهای متوازنتر است که در آن روسیه دیگر طرف غالب نیست. این شراکت احتمالاً منافع ایالات متحده و متحدانش را در اروپا، خاورمیانه و در سطح جهانی به چالش خواهد کشید.
مسکو اعلام کرده که پس از موفقیت در دورهای مذاکرات فشرده برای نهایی کردن متن سندی که مبنای قانونی مهمی برای توسعه همکاریها در زمینههای مختلف در دهههای آینده خواهد بود، آمادگیهای لازم برای امضای توافق «شراکت استراتژیک جامع» با تهران به مراحل پایانی خود رسیده است.
این اعلامیه درباره تکمیل مراحل پیشزمینه «رویداد تاریخی»، به گفته یک دیپلمات برجسته، پس از تقریباً دو سال و نیم از مذاکرات سختی که در آن اختلافات و تفاوتهایی بروز کرد، مطرح شد که منجر به اعلام مسکو در ماه گذشته مبنی بر تعلیق موقت مذاکرات درباره توافقنامه شد.
آندره رودینکو، معاون وزیر امور خارجه روسیه، گفت که روسیه و ایران «تمام آمادگیها» را برای «امضای تاریخی» توافق شراکت استراتژیک جامع بین خود به زودی به پایان میرسانند.
رودینکو در گفتگو با خبرگزاری دولتی «تاس» توضیح داد که «در پایان مشاورههای بسیار ثمربخش بین کارشناسان حقوقی دو کشور، طرفین در مسکو در تاریخ ۲۱ ژوئن متن توافقنامه استراتژیک دوجانبه را تأیید کردند.»
او افزود: «توافق شد که اقدامات داخلی لازم در هر دو کشور برای آمادهسازی توافقنامه برای مراسم امضا در چارچوب ارتباطات دوجانبه فشرده و در بالاترین سطوح آغاز شود»، و پیشبینی کرد که دو کشور «در نزدیکترین زمان ممکن تاریخ برگزاری (این رویداد تاریخی) را تعیین خواهند کرد.»
رودینکو یادآور شد که «کار بر روی تهیه این سند که هدف آن ارتقای روابط روسیه و ایران به سطح شراکت استراتژیک جامع است، تقریباً دو سال و نیم طول کشید و امروز میتوان این کار را تکمیلشده دانست.»
لازم به ذکر است که مسعود بزشکیان، رئیسجمهور منتخب ایران، اخیراً در گفتگوی تلفنی با رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، تأکید کرده که تهران آماده است تا توافق مذکور را در قله «بریکس» در شهر کازان روسیه در اکتبر آینده امضا کند.