هوش مصنوعی و دگرگونی مشاغل؛ آینده از آنِ مهارت‌های ترکیبی است
پژوهش تازه‌ای از موسسه مشاوره‌ای مک‌کینزی نشان می‌دهد که برخلاف تصور عمومی، هوش مصنوعی تهدیدی مستقیم برای اشتغال انسان‌ها نیست، بلکه موجب دگرگونی عمیق در نحوه انجام کارها می‌شود.
بر اساس این پژوهش، آینده بازار کار به کسانی تعلق دارد که مهارت‌های فنی، تحلیلی و انسانی را در کنار یکدیگر پرورش دهند.
در این گزارش که به بررسی تأثیر فناوری‌های نوین بر ساختار اشتغال جهانی می‌پردازد، آمده است شرکت‌هایی که در سال‌های گذشته زودتر از رقبا به‌کارگیری ابزارهای هوش مصنوعی را آغاز کرده‌اند، اکنون از نظر رشد اقتصادی و سودآوری در جایگاهی بسیار بهتر قرار دارند.
طبق داده‌های مک‌کینزی، مشاغلی که بر پایه داده، تصمیم‌گیری تحلیلی و فناوری‌های هوش مصنوعی شکل گرفته‌اند، بیشترین رشد را تجربه می‌کنند. دو نقش کلیدی در این میان عبارت‌اند از دانشمند داده و مهندس داده که تقاضا برای آن‌ها در بازار کار جهانی به‌سرعت رو به افزایش است. در مقابل، مشاغلی که ماهیت تکراری و پیش‌بینی‌پذیر دارند، بیشتر در معرض خطر خودکارسازی قرار گرفته‌اند.
این پژوهش تأکید می‌کند که هوش مصنوعی معمولاً مشاغل را به‌طور کامل از بین نمی‌برد، بلکه بخش‌هایی از وظایف را خودکار می‌کند. به این ترتیب، بسیاری از افراد همچنان در حرفه خود باقی خواهند ماند، اما شیوه انجام کارشان دچار تحول می‌شود. برای نمونه، حسابداران از ابزارهای هوشمند برای تحلیل مالی استفاده می‌کنند، نویسندگان از مدل‌های زبانی برای تهیه پیش‌نویس و ایده‌پردازی کمک می‌گیرند و کارشناسان منابع انسانی از تحلیل داده‌ها برای انتخاب بهتر نیرو بهره می‌برند.
مک‌کینزی در این گزارش چهار گروه مهارتی را به‌عنوان مهم‌ترین توانایی‌های آینده معرفی کرده است: نخست، مهارت‌های فنی و داده‌محور مانند علم داده، تحلیل آماری، کدنویسی و درک پایه‌ای از الگوریتم‌ها؛ دوم، تفکر انتقادی و حل مسئله در موقعیت‌های پیچیده؛ سوم، مهارت‌های انسانی از جمله ارتباط مؤثر، همکاری، مذاکره و خلاقیت؛ و در نهایت، یادگیری مادام‌العمر برای سازگاری با تغییرات سریع بازار کار.
بر پایه این یافته‌ها، مهارت‌ها در اقتصاد آینده مهم‌تر از عنوان شغلی خواهند بود. افرادی که ترکیبی از توانایی‌های فنی و انسانی دارند، از بیشترین شانس برای پیشرفت برخوردار خواهند بود. در کشورهایی که هنوز در آغاز مسیر تحول دیجیتال هستند، سرمایه‌گذاری بر مهارت‌های مرتبط با داده، هوش مصنوعی و مهارت‌های نرم می‌تواند طی پنج سال آینده تفاوت میان موفقیت و عقب‌ماندگی را رقم بزند.
