پشت پرده سفر رافائل گروسی به تهران چیست؟
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راس هیاتی برای شرکت در کنفرانس بین‌المللی هسته‌ای و مذاکره با مقامات ارشد هسته‌ای و سیاسی ایران وارد تهران شد.
امروز دوشنبه ۶ می در حالیکه کمتر از یک ماه به نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مانده، رافائل گروسی وارد تهران شد تا حرف و حدیث‌ها درخصوص تمایل ایران برای احیای برجام بالا بگیرد.
گروسی روز ۲۳ آوریل در گفتگو با دویچه‌وله آلمان درخصوص مسائل هسته‌ای ایران اعلام کرد: «اگرچه ایران تنها چند هفته با حد مورد نیاز در غنی‌سازی اورانیوم برای بمب اتمی فاصله دارد، اما قطعا این هشدار بدان معنی نیست که ایران در این مدت به سلاح اتمی دست می‌یابد و یا خواهد یافت.»
باتوجه به اینکه تنها ۶ ماه تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا زمان باقیست و با درنظرگرفتن آرای نظرسنجی‌های انجام‌شده، احتمال برمسند نشستن دوباره دونالد ترامپ بر کرسی ریاست جمهوری ایالات متحده بالاست، سفر رافائل گروسی که به‌واسطه حضور در نخستین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای ایران انجام شده، تحت‌الشعاع مسائل هسته‌ای ایران و زمزمه‌های تمایل مقامات این کشور برای احیای برجام قرار گرفته است. همچنین «رویارویی اخیر نظامی» بین ایران و اسرائیل نیز فصل تازه‌ای را به روابط پرتنش منطقه افزوده که در دامن زدن به این شایعات بی‌تأثیر نیست.
تیری کوویل، محقق موسسه روابط بین‌الملل و استراتژیک در پاریس و استاد اقتصاد مدرسه کسب و کار نوانسیا در این خصوص گفت: من معتقدم که ایران هیچ‌گاه درهای خود را به روی توافق و بازگشت آمریکا به برجام نبسته و همچنان امیدوار است تا با آمریکا به تفاهم و توافق برسد، به همین خاطر روابط حسنه خود را با آژانس حفظ کرده است.
اما علی واعظ رییس دپارتمان ایران گروه بین‌المللی بحران و استاد دانشگاه جورج‌تاون برخلاف تیری کوویل عنوان کرده که «باتوجه به تغییر عمده در شرایط و پیشرفت‌های برگشت‌ناپذیر هسته‌ای ایران، احتمال بازیابی برجام و توافقی دوباره در حد صفر است. ضمن اینکه گروه ۵ + ۱ نیز از هم پاشیده و غرب ثابت کرده که در اعمال تحریم‌های موثر و پایدار ناتوان است.»
کوویل با پیدا کردن وجه اشتراک تمایل به دیپلماسی، بین تیم مذاکره‌کننده دولت قبلی حسن روحانی و تیم جدید در دولت ابراهیم رییسی عنوان کرد: «اگرچه رویکرد تیم جدید متفاوت است و بیشتر قدرت را در چارچوب قدرت منطقه‌ای و حمایت از مقاومت می‌دانند، اما مثل تیم دولت قبل دیپلماسی را به عنوان راه چاره قبول دارند، به همین دلیل رابطه خود را با آژانس حفظ کرده‌اند.»
به گفته علی واعظ، وقتی از نظر غرب، ایران در طرف اشتباه جنگ‌های اوکراین و غزه ایستاده و مردم خود را هم سرکوب می‌کند، تصور کاهش تحریم‌های ایران بسیار دشوار است. کاهش تحریم‌ها مطمئنا به طور موقت مهلتی را برای مردم به وجود می‌آورد، اما این موضوع مشکلات ساختاری اساسی اقتصاد ایران، سوء مدیریت فاحش و فساد ساختاری را حل نمی‌کند.
این درحالیست که طی روزهای گذشته خبر «مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا» به رسانه‌ها درز پیدا کرده و از سوی دیگر کشورهایی نظیر عمان و یا حتی ژاپن بطور تلویحی از آمادگی خود برای «میانجی‌گری» خبر داده‌اند.
رافائل گروسی قرار است دوشنبه در ضیافت شام به میزبانی محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران شرکت کند و در کنفرانس خبری سه‌شنبه نیز به سئوالات رسانه‌ها پاسخ دهد.
زمان مشخص خواهد کرد که سفر دو سه روزه عالی‌رتبه‌ترین مقام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به ایران در آستانه برگزاری نشست شورای حکام چه نتایج ملموس و عینی و «دستاوردی» را به‌دنبال خواهد داشت.
