«ماه آبی» و «ماه شکارچی» در آسمان شب «هالووین»

پدیده «ماه آبی» در شنبه شب ۳۱ اکتبر مصادف با شب «هالووین» رخ داد اما این پدیده ربطی به رنگ ماه ندارد

پدیده «ماه آبی» در شنبه شب ۳۱ اکتبر مصادف با شب «هالووین» رخ داد، اما این پدیده ربطی به رنگ ماه ندارد. 

به نقل از روزنامه بریتانیایی «گاردین»، «ماه آبی» یک اصطلاحی است که به طور عامیانه برای دومین قرص کامل ماه در یک ماه تقویمی به‌کار می‌رود. این پدیده نادر است و دو تا سه سال یک بار رخ می‌دهد. آخرین بار رخ دادن پدیده ماه آبی مربوط به ۳۱ مارس ۲۰۱۸ می‌شود.

ماه آبی در تعریفی قدیمی‌تر به سومین قرص کامل ماه در چهار بار رخ دادن قرص کامل ماه در طول یک فصل گفته می‌شود. از آنجایی که در هر فصل شامل سه ماه می‌شود، معمولاً سه بار قرص کامل ماه در آن مشاهده شود. این پدیده هم نادر است و بار بعدی که ماه آبی با این تعریف رخ بدهد، در ۲۲ اوت ۲۰۲۱ خواهد بود.

این پدیده ارتباط مستقیمی با پدیده‌های نجومی ندارد و مربوط به اختلاف تعداد روزهای یک ماه میان تقویم میلادی و تقویم قمری است؛ (ماه‌های قمری ۲۹ یا ۳۰ روزه هستند اما ماه‌های میلادی ۳۰ یا ۳۱ روزه هستند).

«ماه شکارچی» در شنبه شب ۳۱ اکتبر از پشت برج‌های پایین محله منهتن و مرکز تجارت جهانی شنبه شب ۳۱ اکتبر طلوع كرد.

قرص‌های کامل ماه در ماه اکتبر را «ماه شکارچی» هم می‌نامند. اما امسال قرص کامل ماه در اول اکتبر نزدیک‌ترین قرص کامل ماه به روز «اعتدال پاییزی» در ۲۱ سپتامبر بود، که بنا به تعریف عامیانه «ماه شب چهارده هنگام درو» Harvest Moon نامیده می‌شود؛ معمولاً این ماه در سپتامبر دیده می‌شود. بنابراین، «ماه آبی» شنبه شب، «ماه شکارچی» هم بود.

این ماه آبی (قرص کامل ماه دوم در یک ماه) با شب هالووین هم که در ۳۱ اکتبر برگزار می‌شود، مقارن شده بود. این همزمانی نادرتر است و آخرین باری که ماه کامل در همه مناطق جهان در شب هالووین قابل ‌مشاهده بود، هفتاد سال پیش و به سال ۱۹۴۴ مربوط می‌شود.

شايان ذكر است اصطلاح رایج «ماه آبی» ربطی به رنگ ماه ندارد، اما در موارد بسیار نادری هنگامی که مقدار زیادی خاکستر و گرد غبار ناشی از آتشفشان‌ها یا آتش‌سوزی‌های جنگلی وارد جو زمین شود، ممکن است از دیده ناظر زمینی رنگ ماه به شکل آبی درآید. این پدیده در سال ۱۸۸۳ هنگام انفجار آتشفشان کراکاتوآ در تنگه سوندا بین جزایر جاوه و سوماترا در آسیای جنوب شرقی رخ داد.