کتابی با زبان ناشناخته: معمای ۵۰۰ ساله نسخه خطی وینیچ حل می‌شود؟
نسخه خطی وینیچ یکی از اسرارآمیزترین اسناد تاریخی است که قرن‌هاست توجه زبان‌شناسان، رمزنگاران و مورخان را به خود جلب کرده است.
این کتاب با قدمتی نزدیک به اوایل قرن پانزدهم میلادی، همچنان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین رازهای حل‌نشده تاریخ باقی مانده است.
به گزارش عصر ایران، این نسخه بر روی کاغذ پوستی تهیه شده و شامل صدها تصویر گیاهی، نمودارهای زیستی و نقشه‌های نجومی است که هیچ مشابهی در دنیای شناخته‌شده ندارند. در کنار این تصاویر، متنی مرموز و ناشناخته وجود دارد که با خطی زیبا و روان نوشته شده اما به هیچ یک از زبان‌های شناخته‌شده شباهت ندارد.
از قرن‌ها پیش تاکنون، متخصصان زبان‌شناسی و رمزنگاری تلاش‌های گسترده‌ای برای رمزگشایی این متن کرده‌اند. حتی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته هوش مصنوعی نیز این نوشته‌ها همچنان غیرقابل درک باقی مانده‌اند. نظریه‌های متعددی درباره محتوای آن مطرح شده است؛ برخی آن را اثری پزشکی یا گیاه‌شناسی مربوط به تمدنی گمشده می‌دانند، گروهی دیگر آن را نوعی رمزنگاری پیچیده برای پنهان کردن پیام‌های سری توصیف کرده‌اند و عده‌ای نیز احتمال داده‌اند که این کتاب تنها یک اثر هنری عجیب باشد.
فرضیه دیگری که توجه زیادی جلب کرده، این است که نسخه خطی وینیچ شاید یک شوخی بزرگ تاریخی باشد؛ اثری بی‌معنی که تنها برای گمراه کردن پژوهشگران یا فریب خریداران نگاشته شده است. با این حال، جزئیات شگفت‌انگیز و دقت به‌کاررفته در نگارش و طراحی آن، این احتمال را ضعیف جلوه می‌دهد و بسیاری از پژوهشگران معتقدند چنین پیچیدگی نمی‌تواند تنها نتیجه یک شوخی باشد.
این کتاب اکنون در کتابخانه دانشگاه ییل نگهداری می‌شود و همچنان الهام‌بخش بسیاری از تحقیقات علمی و حتی داستان‌های تخیلی است. نسخه خطی وینیچ در طول تاریخ به‌عنوان نمادی از دانش گمشده یا رازی غیرقابل حل شناخته شده و نشان می‌دهد که هنوز در جهان اسنادی وجود دارند که علم و فناوری نتوانسته‌اند پرده از راز آنها بردارند.
با گذشت بیش از ۵۰۰ سال از نگارش این کتاب، تلاش‌ها برای رمزگشایی از متن و کشف راز آن ادامه دارد و علاقه‌مندان بسیاری امیدوارند که روزی سرانجام رازآلودترین کتاب تاریخ بشر روشن شود.
