کشف گنجینه ۱۴۰۰ ساله در تپهای در انگلیس: چرا این جواهرات شکستهاند؟
کشف مجموعهای کمنظیر از زیورآلات طلایی شکسته در شمال انگلستان، توجه باستانشناسان را به خود جلب کرده است.
به گفته پژوهشگران، این گنجینه احتمالاً حدود ۱۴۰۰ سال پیش و در سده هفتم میلادی، پس از شکستهشدن آگاهانه و با هدفی آیینی در زمین دفن شده است.
این کشف زمانی رخ داد که دو فلزیاب در بهار ۲۰۲۳ در دامنه تپهای در روستای «دونینگتون آن بین»، در فاصلهای نزدیک به ۲۰۰ کیلومتری شمال لندن، به این مجموعه برخوردند.
این گنجینه شامل چهار آویز طلایی و بخشی از یک سنجاقسینه طلایی آنگلوساکسونی است. یابندگان طبق «طرح آثار باستانی قابلحمل» بریتانیا، یافته خود را گزارش کردند و لیزا براندل، باستانشناس و افسر رابط آثار شهرستان لینکلنشایر، بررسی تخصصی این اشیا را بر عهده گرفت. براندل نتایج پژوهش خود را در مطالعهای که ۲۴ نوامبر منتشر شد، ارائه کرد و این مجموعه را گردنبندی منسجم اما غیرمعمول توصیف کرد.
به نوشته او، آویزهای طلا و گارنت در سده هفتم میلادی معمولاً زیورآلاتی رایج برای زنان با جایگاه اجتماعی بالا بودند، اما اغلب در گورها یافت میشوند، نه بهصورت گروهی در دامنه یک تپه. افزون بر این، آثار فرسودگی، آسیب و تغییر شکل روی این اشیا نشان میدهد که هنگام دفن، احتمالاً عتیقه بوده و دستکم ۶۰ سال قدمت داشتهاند.
در کنار این آویزها، هیچ شیء دیگری یا بقایای انسانی یافت نشد؛ موضوعی که به باور براندل میتواند نشاندهنده دفن آگاهانه آنها، یا برای نگهداری و یا در قالب عملی آیینی باشد. سنگینترین قطعه، آویزی D شکل با وزنی حدود ۶٫۷ گرم است که یک گارنت بزرگ درون محفظهای طلایی به شکل صدف در بخش پایینی آن قرار دارد. به گفته براندل، نقش صدف از نظر نمادین اهمیت دارد و اغلب با باروری و احتمالاً مفاهیم مسیحی مرتبط است.
چهار زیور دیگر، همگی دایرهایشکل با نقشمایههای ستارهای و مهرهدوزیشده هستند. سه مورد آویز بوده و یکی بخش گنبدی یک سنجاقسینه است که برای استفاده مجدد جدا شده؛ اقدامی نادر که تنها حدود ۱۲ نمونه مشابه آن شناخته شده است. براندل معتقد است این مجموعه به احتمال زیاد گردنبند دفنشده یک زن نبوده، زیرا هیچ مهره یا فاصلهدهندهای برای اتصال آنها به هم یافت نشده است.
او احتمالهایی از جمله تعلق این اشیا به گنجینه یک زرگر سیار یا انجام «تغییر شکل آیینی» برای خارجکردن نمادهای نخبگان از چرخه استفاده را مطرح میکند. همچنین این امکان وجود دارد که در دورهای از بیثباتی، یک یا چند زن جواهرات گرانبهای خود را پنهان کرده باشند. در اواخر سده ششم و هفتم میلادی، همزمان با گسترش مسیحیت و دگرگونی ساختارهای سیاسی انگلستان، منطقه لینکلنشایر نیز دورههایی از ناپایداری را تجربه میکرد. این مجموعه سرانجام در سال ۲۰۲۵ توسط موزه لینکلن خریداری شد.