دولتمند خال‌اُف؛ هنرمندی که موسیقی مردمی تاجیکستان را به جهان معرفی کرد!
دولتمند خال‌اف، هنرمند، نوازنده و خواننده معروف تاجیکستان که به بیش از ۱۰۰ کشور جهان سفر کرد تا موسیقی مردمی کشورش را به جهان معرفی کند، درگذشت
تلویزیون دولتی تاجیکستان صبح امروز دوشنبه (۳۰ بهمن)، خبر درگذشت «دولتمند خال‌اف»، موسیقیدان، نوازنده و خواننده معروف موسیقی مردمی تاجیکستان را اعلام کرد.
در گزارش تلویزیون دولتی تاجیکستان آمده‌است: « نوازنده، آهنگساز و پژوهشگر برجسته موسیقی مردمی تاجیکستان در ۷۳ سالگی در اثر بیماری سرطان درگذشت.»
نزدیکان این آوازخوان سرشناس می‌گویند که او در سال‌های اخیر از بیماری سرطان کبد رنج می برد.
آن‌‌ها توضیح دادند که این خواننده اخیرا برای انجام معاینات پزشکی، توسط دولت تاجیکستان بە مسکو اعزام شدە بود، اما درمان موفقیت‌آمیز نبود.
وزارت بهداشت تاجیکستان می‌گوید کە تمامی تلاش‌های ممکن برای بهبود حال این هنرمند ملی صورت گرفتە، اما نتیجەای در بر نداشت.
وی، در پی بازگشت به کشورش، چند روز آخر زندگی خود را در بیمارستانی در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، بستری بود.
دولتمند خال‌اف که بود؟
این خواننده مشهور که به نام‌های «دولتمند خال، دولتمند خال‌اُف، خال و یا خال» معروف است، در سال اکتبر ۱۹۵۰ در ناحیه شمس‌الدین شاهین (شورآباد) در منطقه ختلان تاجیکستان به دنیا آمد.
اولین کنسرت دولتمند خال‌اف در سال ۱۹۶۳ در سن ۱۳ سالگی از تلویزیون سراسری شوروی سابق پخش شد.
او در اواسط دهه ۷۰ میلادی از دانشکده هنرهای زیبای تاجیکستان فارغ التحصیل شد؛ جایی که بعدها خود او مدرس کنسرواتوار عالی موسیقی تاجیکستان شد.
وی در تئاتری در شهر کولاب کار هنری خود را آغاز کرد؛ او در این تئاتر به عنوان آوازخوان سبک سنتی «فلک» در اوایل دهه ۸۰ میلادی مشهور شد و بعد در همین تئاتر گروهی به نام «فلک» را بنیان گذاشت.
دولتمند خال‌اف در سال ۱۹۸۹ «گروه ملی فلک» را تشکیل داد.
در سال ۲۰۰۴ در پی تاسیس گروه مشابهی در کمیته رادیو و تلویزیون تاجیکستان، دولتمند خال رهبری آن را نیز به دوش گرفت.
اوی طی سال‌ها کنسرتهای زیادی در بیش از ۱۰۰ کشور جهان، از جمله ایران برگزار کرد؛ به خاطر این از او به عنوان کسی یاد می‌شود کە سهم بسزای در معرفی فرهنگ و هنر تاجیکستان بە جهان دارد.
او از سال ۱۹۷۵ تا آخرین سال‌های عمر خود کنسرتهای موفقی را در کشورهای آسیایی و اروپایی اجرا کرد.
در سال ۲۰۰۵ ژاک شیراک نشان طلایی کشور فرانسه را به دلیل استفاده از شعرهای مولوی به او اهدا کرد.
خال نیز عنوان «هنرپیشه خلق تاجیکستان» را دارد و برنده جایزه رودکی از مهمترین جوایز تاجیکستان است.
فلک‌خوانی و دولتمند خال‌اف
فلک‌خوانی یکی از سبک‌های موسیقی سنتی در تاجیکستان به شمار می‌رود کە متشکل از روایت‌های فلکلور است.
خال‌اف از اولین هنرمندانی بود که این سبک را وارد موسیقی رسمی کرد.
آواز‌های او که اغلب بر اساس اشعار مولوی و دیگر شاعران برجسته زبان و ادبیات فارسی، دری و تاجیکی تنظیم شده‌اند، از اقبال فراوانی در تاجیکستان، ایران و کشورهای حوزه زبان فارسی برخوردار است.
فلک‌خوانی در تاجیکستان و بخش‌های از ترکمنستان و شمال افغانستان نیز رواج دارد.
گفتنی است که مراسم خاکسپاری این هنرمند در روزهای آینده با حضور مقامات دولتی، هنرمندان و خانوادە او برگزار شود.
