قند را حذف نکنید، شاید بتواند سرطان را مهار کند!

مطالعهای تازه نشان میدهد ترکیب قندی خاصی که از خیارهای دریایی بهدست میآید، میتواند آنزیمی کلیدی در گسترش برخی سرطانها را مهار کند. این کشف به گفته دانشمندان، میتواند به توسعه داروهای جدید ضدسرطان منجر شود.
این پژوهش که در دانشگاه میسیسیپی انجام شده، تمرکز خود را بر گونهای از خیار دریایی با نام Holothuria floridana قرار داده است؛ گونهای که در سواحل فلوریدا زندگی میکند. در بدن این موجود، ترکیب قندیای یافت شده که قادر است آنزیمی به نام Sulf-۲ را متوقف کند؛ آنزیمی که نقش مهمی در گسترش سرطانهایی مانند کبد، معده، ریه و پستان دارد.
به گفته ماروا فرّاج، نویسنده اصلی این پژوهش، قندهای موجود در خیارهای دریایی به دلیل ساختارهای منحصربهفردشان که در مهرهداران زمینی دیده نمیشود، از ارزش بالایی برای بررسی برخوردارند. آنزیم Sulf-۲ با تغییر ساختار گلیکانها ــ مولکولهایی که نقش مهمی در ارتباطات سلولی و پاسخ ایمنی دارند ــ زمینه را برای گسترش سرطان فراهم میکند.
ویتور پومین، استاد داروشناسی طبیعی، توضیح میدهد که سلولهای بدن انسان با لایهای از گلیکانها پوشیده شدهاند و آنزیمها با تغییر در این لایه، میتوانند روندهای سلولی را مختل کنند. به گفته او، مهار این آنزیم به منزله ایجاد مانعی در برابر رشد سرطان خواهد بود. پژوهشگران با مدلسازی رایانهای و آزمایشهای آزمایشگاهی، نشان دادهاند که قند فوکوزیله کوندرویتین سولفات قادر به توقف عملکرد این آنزیم است.
این ترکیب قندی همچنین مزیتهایی نسبت به داروهای موجود دارد؛ از جمله آنکه بر روند انعقاد خون اثر منفی نمیگذارد و خطر انتقال ویروس یا سایر عوامل بیماریزا را نیز به همراه ندارد. اما در کنار این امیدواریها، چالشی جدی نیز وجود دارد: کاهش شدید جمعیت خیارهای دریایی در پی صید بیرویه، تأمین این ترکیب را دشوار کرده است.
به گفته پومین، به دلیل همین محدودیتها، محققان در حال بررسی روشهای سنتز شیمیایی این ترکیب هستند. در صورت موفقیت، مرحله بعدی، آزمایش این قند دریایی بر مدلهای حیوانی خواهد بود تا زمینه برای تولید دارویی جدید علیه سرطان فراهم شود.