هر وقت سیارات در یک راستا قرار میگیرند، محقق هلندی ظاهر میشود؛ آیا زلزله در راه است؟
در حالی که علاقهمندان به نجوم، پیوند سیارات را پدیدهای «جادویی و زیبا» میدانند، برای زلزلهشناس هلندی، فرانک هوگربیتس، این امر باعث وحشت و ترس است.
ظاهر هوگربیتس در حسابهای رسانههای اجتماعیاش به یک ویژگی عادی قبل از هر پیوند سیارهای تبدیل شده و هشدار درباره زلزله است.
پیشبینیهای او بسیار اندک به حقیقت پیوستهاند، و اغلب با شکست مواجه شدهاند، با این حال انتشارات او برای دو سال محبوبیت داشتهاند.
چند روز پیش از همسویی شش سیاره منظومه شمسی در ۲۱ ژانویه در پدیدهای به نام رژه سیارات، سوالاتی در شبکههای اجتماعی در مورد احتمال وقوع یک زلزله عظیم به دلیل اثر گرانشی این سیارات بر روی زمین مطرح شد.
این فرضیه بر اساس اظهارات مردی به نام فرانک هوگربیتس است که بعدها با وجود اینکه هرگز هیچ مطالعه علمی معتبری منتشر نکرد، «زلزلهشناس هلندی» نامیده شد.
وقوع زلزله ترکیه که چند روز بعد از اشاره هوگربیتس در فوریه ۲۰۲۳ به احتمال وقوع یک زمینلرزه بزرگ، به دلیل همسویی برخی از سیارات، رخ داد شهرت زیادی برای او به ارمغان آورد.
با این حال، دانشمندان در آن زمان تأیید کردند که آنچه اتفاق افتاده است چیزی جز یک تصادف نیست، و هیچ مطالعه علمی برای حمایت از این نظریه وجود نداشته است.
برای پاسخ به این فرضیه، دانشمندان چینش سیارات بزرگتر از سیاراتی که هوگربیتس نشان میدهد را بدون هیچگونه اثر ثبتشده روی زمین مشاهده کردهاند.
از بارزترین این رویدادها میتوان به همسویی ۶ سیاره علاوه بر ماه در ژوئن ۲۰۲۴ اشاره کرد و آن روز به آرامی و بدون وقوع زلزله سپری شد که موید ضعف صحت این نظریه است.
علیرغم تلاشهای دانشمندان برای رد ادعاهای هوگربیتس، این نظریه همچنان توسط برخی پذیرفته میشود و حامیان آن چند روز قبل از همسویی سیارات در ۲۱ ژانویه دوباره به آن استناد میکنند.
در همین راستا، دکتر شریفالهادی، رئیس گروه لرزهنگاری پژوهشکده ملی نجوم و ژئوفیزیک در بیانیهای ویژه به العین نیوز توضیح داد: «باز هم تکرار میکنیم که زلزله تنها زمانی رخ میدهد که انرژی ذخیرهشده در داخل زمین به اوج خود میرسد و این توضیح میدهد که چرا از فوریه ۲۰۲۳ تاکنون هیچ زلزلهای ویرانگر در ترکیه رخ نداده است.»
وی افزود: سیارات از زمین بسیار دور هستند و به همین دلیل نیروی گرانشی آنها ضعیفتر از آن است که بر سیاره ما تأثیر بگذارد و تنها جرم آسمانی که تأثیر محسوس بر روی زمین دارد ماه است و تأثیر آن محدود به ایجاد پدیده جزر و مد زمین است.
پس از زلزله معروف ترکیه در ۶ فوریه ۲۰۲۳، فعالان در شبکههای اجتماعی پستی را منتشر کردند که توسط هوگربیتس قبل از زلزله نوشته شده بود و در آن او نسبت به زلزلهای که «شدت یا مکان آن را مشخص نکرد» به دلیل همسویی سیارات هشدار داد و وقوع زلزله را تاییدی بر صحت نظریه وی دانستند.
نظریه او این است که «گرانش سیارات منظومه شمسی در پیوند میتواند سرعت چرخش زمین را تغییر دهد، که منجر به تغییر در سرعت صفحات تکتونیکی در پوسته زمین و در نتیجه برخورد، جدا شدن یا فرورانش آنها میشود که زلزله را در پی دارد.»
علیرغم عدم موفقیت او در پیوند دادن پیوندهای سیارهای به زمینلرزه در موارد متعدد، پست وبلاگ او در فوریه ۲۰۲۳ همچنان به وایرالشدن پستهای او کمک میکند.
آخرین پست هوگربیتس این است که ژانویه و فوریه سال جاری شاهد ۴ پیوند سیارهای خواهیم بود که از فردا ۲۱ ژانویه با همترازی ۶ سیاره آغاز میشود و در ۲۴ فوریه با آنچه وی مهمترین پیوند بین عطارد، زمین و سیاره توصیف میکند به پایان میرسد. مریخ که ممکن است باعث زلزله شود و ۲۷ همان ماه به عنوان تاریخ احتمالی واکنش لرزهای تعیین شده است.
هوگربیتس در حالی که بر اهمیت رویداد ۲۴ فوریه تاکید میکرد، هنگام صحبت در مورد مکانهایی که احتمال وقوع زمینلرزهها وجود دارد، چوب را در وسط نگه داشت و گفت: «به هر حال خاورمیانه باید هفته آینده در حالت آمادهباش بیشتر باشد.» زمانی که از تاریخ ۲۱ ژانویه تا ۲۷ فوریه طول میکشد، هر زلزلهای که در این مدت رخ دهد تأییدی بر نظریه او تلقی میشود.
دکتر شریفالهادی، رئیس گروه لرزهنگاری موسسه ملی تحقیقات نجوم و ژئوفیزیک، به العین نیوز گفت: «ما هر روز زمینلرزههایی را در سراسر جهان رصد میکنیم که قدرت آنها متفاوت است و وقوع هر زلزلهای باعث آن میشود، هیچ ربطی به حرکت سیارات ندارد، زیرا نیروی گرانشی سیارات بسیار ضعیفتر از نیروهای زمینساختی است که باعث زلزله میشوند.
الهادی توضیح داد که «نیروهای زمینساختی ناشی از حرکت صفحات تکتونیکی در پوسته زمین و برخورد یا لغزش آنها بر روی خطوط گسلی است که در نتیجه حرکت خود در داخل زمین در لبههای صفحات ایجاد شده است.»
وی افزود: ارتباط بین پیوندهای سیارهای و زمینلرزه نظریه جدیدی نیست. دیگران قبل از هوگربیتس در مورد آن صحبت کرده بودند و نتوانستند اعتبار آن را ثابت کنند، پس چرا اکنون دوباره با چنین قدرتی درباره آن صحبت میشود؟
از جمله برجستهترین افرادی که در مورد این ایده صحبت کردند، «جان گریبین» و «استفان بالگمن» در کتاب «اثر مشتری» در سال ۱۹۷۴ بودند که در آن ادعا کردند که همسویی سیارات عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتون در یک سمت خورشید در ۱۰ مارس ۱۹۸۲ یک زمینلرزه بزرگ قرار بود در گسل سنآندریاس در کالیفرنیا رخ دهد، اما پیشبینی آنها اشتباه بود و هیچ اتفاقی نیفتاد.
الهادی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: بارزترین اثر اجرام آسمانی بر روی زمین در مرحله کامل از ماه میآید، زیرا باعث ایجاد پدیده جزر و مد میشود که قدرت کافی برای ایجاد زلزله را ندارد تاثیر سیارات دیگر که در فاصله بسیار بیشتری از ماه قرار دارند، وجود نخواهد داشت.