مطالعه جدید: انسانهای خردمند اولیه از آفریقا به ایران مهاجرت کردند!
مطالعه جدیدی که در نشریه نیچر منتشر شده، نشان میدهد که نخستین انسانهای خردمند پس از ترک آفریقا حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار سال پیش، در ابتدا به فلات ایران رفتند و برای هزاران سال در این منطقه که شامل ایران، جنوب شرقی عراق و شمال شرق عربستان میشد، ساکن شدند.
محققان که از دانشگاههای پادوا و بولونیا ایتالیا، یک مرکز تحقیقاتی در استرالیا و همچنین یک محقق ایرانی به نام محمدجواد شعاعی از مرکز مکس پلانک آلمان بودند، این منطقه را «مرکز استقرار» این انسانهای اولیه مینامند که شاید جمعیتشان تنها به هزاران نفر میرسید. براساس شواهد ژنتیکی و زیستمحیطی، این ناحیه زیستگاه ایدهآلی برای اجداد ما بوده است.
حدود ۴۵ هزار سال پیش، این گروههای انسانی از فلات ایران به سایر نقاط آسیا و اروپا مهاجرت کردند. بر پایه یافتههای این پژوهش، پراکندگی نهایی ساکنان این منطقه، منشأ واگرایی ژنتیکی میان آسیاییها و اروپاییان امروزی شد.
محققان معتقدند این انسانهای اولیه شکارچی-گردآورنده بودند که گروههای کوچک و متحرک را تشکیل میدادند. آنها از گیاهان خوراکی و شکار حیوانات مانند غزال، گوسفند و بز تغذیه میکردند و سبک زندگی فصلی داشتند.
یکی از محققان میگوید این افراد ظاهرا پوست و موهای تیره داشتند و شبیه برخی قبایل امروزی شرق آفریقا بودند. همچنین هنر غارنگاری احتمالا در همین منطقه شکل گرفته است.
همچنین گفته میشود قبل از انسانهای خردمند، نئاندرتالها در این منطقه زندگی میکردند و با ورود انسانهای خردمند احتمالا بین این دو گونه همآمیزی صورت گرفته است.
این کشف تازه درباره ریشههای انسان، پرسشهای جدیدی را نیز مطرح میکند. برای نمونه، چرا دقیقاً این منطقه به عنوان "مرکز" اولیه برای استقرار انسانهای خردمند پس از خروج از آفریقا انتخاب شد؟ آیا عوامل محیطی خاصی نظیر آب و هوا، منابع غذایی و امنیت در این انتخاب نقش داشته است؟.
همچنین این سوال مطرح میشود که چه عواملی سرانجام باعث شد تا اجداد ما این "مرکز" را ترک کنند و به سایر نقاط آسیا و اروپا کوچ کنند؟ آیا تغییرات اقلیمی، رقابت بر سر منابع یا افزایش جمعیت در این تصمیم گیری دخیل بوده است؟.