شوک اقتصادی در افغانستان در پی توقف کمک‌های آمریکا
در پی تصمیم ایالات متحده برای تعلیق تمامی کمک‌های بشردوستانه به کشورهای خارجی، از جمله افغانستان، بحران اقتصادی این کشور بیش از پیش تشدید شده است.
این تصمیم که توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اتخاذ شده است، پیامدهای گسترده‌ای بر وضعیت معیشتی میلیون‌ها افغان داشته و نگرانی‌های جدی را در میان سازمان‌های بین‌المللی و امدادرسان ایجاد کرده است.
تعلیق فعالیت ۵۰ نهاد امدادرسان
به گزارش طلوع‌نیوز، وزارت اقتصاد حکومت طالبان اعلام کرده است که ۵۰ نهاد امدادرسان در افغانستان به دلیل توقف کمک‌های مالی خارجی فعالیت خود را متوقف کرده‌اند. این نهادها نقش مهمی در تأمین خدمات بهداشتی، غذایی و بشردوستانه برای میلیون‌ها افغان ایفا می‌کردند.
عبداللطیف نظری، معاون وزارت اقتصاد حکومت طالبان، از کشورهای جهان از جمله آمریکا خواسته است که «کمک‌های بشری را سیاسی نسازند.»
آقای نظری در این باره گفت: «توقف فعالیت شماری از نهادها و موسسات امدادی به دلیل تعلیق شدن فعالیت‌ها بشردوستانه از سوی اداره جدید ایالات متحده مباحث بشردوستانه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد؛ به همین دلیل ما می‌خواهیم که کشورها از جمله ایالات متحده کمک‌های بشردوستانه را سیاسی نسازند.»
در این مورد، روزنامه هشت‌صبح گزارش داد که سازمان تحقیق و توسعه جامعه (ORCD) در ولایت پکتیا که تحت حمایت مالی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) فعالیت می‌کرد، از جمله نهادهایی است که به دلیل کاهش کمک‌های خارجی تعطیل شده است.
این سازمان خدمات بهداشتی را برای مادران و کودکان ارائه می‌داد و تعطیلی آن باعث شده است که هزاران خانواده از دریافت خدمات درمانی محروم شوند.
افزایش ناامنی غذایی و بحران معیشتی
رئیس برنامه جهانی غذا (WFP) نیز با ابراز نگرانی از کاهش کمک‌های بین‌المللی اعلام کرد که این تصمیم می‌تواند باعث افزایش شدید گرسنگی در افغانستان شود.
بر اساس آمار این سازمان، بیش از ۱۵ میلیون افغان به شدت نیازمند کمک غذایی هستند، اما کاهش بودجه موجب شده است که تقریباً نیمی از این افراد در زمستان جاری هیچ‌گونه کمکی دریافت نکنند.
شیائو-وی لی، یکی از مقامات ارشد سازمان ملل متحد در افغانستان، اعلام کرد که برخی از افغان‌ها اکنون تنها قادر به مصرف یک یا دو وعده غذایی در روز هستند که عمدتاً شامل نان و چای می‌شود.
این وضعیت می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری برای امنیت غذایی و سلامت مردم، به‌ویژه زنان و کودکان، داشته باشد.
تأثیر بر ارزش پول ملی و اقتصاد افغانستان
هم‌زمان با کاهش کمک‌های بین‌المللی، ارزش پول ملی افغانستان نیز دچار افت شدیدی شده است.
داده‌های بانک مرکزی افغانستان نشان می‌دهد که ارزش افغانی در برابر دلار آمریکا به پایین‌ترین سطح خود در سال جاری رسیده است.
در حالی که نرخ هر دلار آمریکا در اوایل ماه جاری ۷۰ افغانی بود، اکنون به ۷۹ افغانی افزایش یافته است. این کاهش ارزش پول ملی باعث افزایش قیمت کالاهای اساسی و دشوارتر شدن معیشت مردم شده است.
به منظور مقابله با این وضعیت، بانک مرکزی افغانستان در ماه گذشته بیش از ۵۰ میلیون دلار را به بازار عرضه کرد تا ارزش افغانی را تثبیت کند. با این حال، این اقدام تأثیر محدودی داشته و روند نزولی ارزش پول ملی همچنان ادامه دارد.
پس از سقوط دولت پیشین افغانستان و روی کار آمدن دوباره طالبان در سال ۲۰۲۱، کمک‌های توسعه‌ای و امنیتی بین‌المللی به این کشور قطع شد.
با این حال، برخی کمک‌های بشردوستانه همچنان ادامه داشت تا از بحران انسانی جلوگیری شود.
اما در سال‌های اخیر، به دلیل محدودیت‌های شدید طالبان علیه زنان و افزایش نیازهای مالی در سایر نقاط جهان، این کمک‌ها به‌طور تدریجی کاهش یافته است.
براساس گزارش سازمان ملل، تنها نیمی از بودجه مورد نیاز کمک‌های بشردوستانه در سال ۲۰۲۴ تأمین شده است و انتظار می‌رود این میزان در سال جاری کاهش یابد.
شیائو-وی لی در این باره گفت: «فکر می‌کنم هر اقدامی برای کاهش کمک‌ها برای افغانستان نگران‌کننده است. مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و کودکان، به شدت نیازمند حمایت‌های بین‌المللی هستند و امیدوارم که تصمیمات آینده با در نظر گرفتن نیازهای انسانی اتخاذ شود.»
