یک موش خرما دستیار یک فیزیکدان و کارمند آزمایشگاه شد!
در دهه ۷۰ میلادی، فیزیکدانان آزمایشگاه ملی شتابدهنده آمریکا (NAL) که در پروژهای عظیم با مشکلی حاد مواجه شده بودند، با ایده خلاقانه یکی از فیزیکدانان و کمک یک موش خرمای ۳۸ سانتیمتری این معضل را برطرف کردند.
در چندین دهه قبل که مقررات نگهداری آزمایشگاهها مانند امروز سختگیرانه نبود، سال ۱۹۷۱ یکی از فیزیکدانان NAL برای تعمیر لوله شتابدهنده که دسترسی به داخل آن امکانپذیر نبود، پیشنهادی خلاقانه و کاربردی داد.
این لوله شتابدهنده که ۶.۵ کیلومتر طول داشت و به ۱۰۱۴ آهنربای ۱۲.۵ تنی با طول ۶ متر مجهز شده بود در حدود ۲۵۰ میلیون دلار ارزش داشت.
فیزیکدانان که در چند ماه ابتدایی آزمایشات بسیار مشتاق و راضی بودند، ناگهان با مشکلی ناگوار مواجه شدند. آهنرباهایی که داخل این لوله ۶.۵ کیلومتری نصب بود یکی پس از دیگر جدا میشد تا در نهایت ۳۵۰ آهنربا یا حدود یک سوم از کل آنها از کار افتادند.
پس از تحقیقات اولیه مشخص شد که دلیل جدا شدن این آهنرباها، کثیفی داخل لوله و چسبیدن برادههای آهن به سطح داخلی لوله است که با ایده مبتکرانه یک از محققان، نتیجه شگفتانگیزی در این پروژه ناامیدکننده برای فیزیکدانان حاصل شد.
یک فیزیکدان بریتانیایی به نام رابرت شلدون، راهکار خلاقانهای برای حل مشکل ارائه کرد. وی پیشنهاد داد با رها کردن یک موش خرما در این لوله که قطری اندازه یک توپ تنیس دارد، میتوانند فضای داخلی لوله را نظافت کنند. موش خرما، پستانداری شبیه راسو است که از پائین رفتن در تونلها و شکار خرگوش لذت میبرد. یک موش خرما از فرو رفتن در یک لوله استیل هیچ هراسی ندارد.
در پی استقبال همکاران از این ایده، با یک تماس تلفنی اقدام به خرید یک موش خرما از مزرعهای در مینسوتا کردند.
موش خرمای خریداری شده را «فلیسیا» نامگذاری کردند و پس از آموزشهای لازم این موش را به داخل لوله رها کردند.
عملیات تمیزکاری داخل لوله با کمک فلیسیا موفقیتآمیز انجام شد و باعث شد تا چند مدت که راهکاری نوین پیدا شود، این موش خرما در آزمایشگاه همکاری کند.
وی با نظافت هر لوله ۹۰ متری تکهای مرغ، جگر، کله ماهی یا گوشت همبرگر به عنوان پاداش دریافت میکرد.
پس از گذشت چند وقت علاوه بر اینکه فیزیکدانان از دلایل اصلی از کار افتادن قطعات لوله و خوابیدن پروژه مطلع شدند و فهمیدند که دلایل متعددی برای از کار افتادن آهنرباها وجود داشته و مقصر اصلی این اتفاق صرفا برادههای فلزی نبودهاند، فلیسیا بازنشسته شد اما همچنان به عنوان همکار مورد علاقه فیزیکدانان در آزمایشگاه حضور داشت. فلیسیا سال بعد در سال ۱۹۷۲ به علت آبسه و پارگی مجرای رودهاش مرد.