جنگ غزه و اعلامیه بالفور؛ ۱۰۶ سال گذشت و همچنان زخم التیام نیافته است
اگرچه ۱۰۶ سال از بیانیه بالفور که خط شروع را ترسیم کرد می‌گذرد، اما فلسطین هنوز شاهد زخمی التیام نیافته است و از آنچه همیشه آن را به یاد می‌آورد رنج می‌برد.
صد و ششمین سالگرد اعلامیه بالفور مصادف با آغاز اولین ماه جنگ غزه است که باعث درد و رنج بسیاری در روح فلسطینیان شده است.
ده‌ها سال است که فلسطینی‌ها از بریتانیا خواسته‌اند تا عذرخواهی کند و مسئولیت تاریخی این وعده را بپذیرد که آن را «وعده کسانی که ندارند به کسانی که لیاقتش را ندارند» می‌نامند.
این سالگرد امسال در حالی برگزار می‌شود که فلسطینی‌ها از حمایت بریتانیا از اسرائیل در جنگ غزه شکایت دارند.
اکثریت جمعیت نوار غزه را آوارگانی تشکیل می‌دهند که در سال ۱۹۴۸ در اثر این وعده از روستاها و شهرهای خود آواره شدند و اکنون دوباره از آوارگی بیم دارند.
فلسطینی‌ها بر این باورند که نکبت ۱۹۴۸ بدون این وعده که آن را شوم می‌نامند، رخ نمی‌داد.
در چنین روزی در سال ۱۹۱۷، آرتور بالفور، وزیر امور خارجه بریتانیا، نامه‌ای به لرد لیونل دو روچیلد، یکی از برجسته‌ترین رهبران جامعه یهودیان بریتانیا فرستاد که در آن نوشته شده بود: «لرد روچیلد عزیز، بسیار خوشحالم که این خبر را به اطلاع شما برسانم. بیانیه دولت اعلیحضرت که حاوی همدردی با آرمان‌های یهودیان و صهیونیسم است، به این وزارتخانه تقدیم و تصویب شد.»
وی ادامه داد: دولت اعلیحضرت به ایجاد وطن ملی برای مردم یهود در فلسطین نظر مثبت دارد و تمام تلاش خود را برای تسهیل دستیابی به این هدف به کار خواهد گرفت.
وی ادامه داد: باید به وضوح درک کرد که هیچ اقدامی انجام نخواهد شد که حقوق مدنی و مذهبی را که جوامع غیریهودی اکنون در فلسطین ساکن هستند و همچنین حقوق یا موقعیت سیاسی یهودیان در سایر کشورها را کاهش دهد. اگر فکر می‌کنید که نهادهای صهیونیستی اتحادیه به این بیانیه توجه داشته دارند، سپاسگزار باشید.»
اسناد آمریکایی که دهه‌ها پس از آن دوره منتشر شد، نشان می‌دهد که بریتانیا که تا سالگرد نکبت ۱۹۴۸ مأموریت فلسطین را برعهده داشت، مهاجرت یهودیان به فلسطین را تسهیل کرده و اسلحه در اختیار آن‌ها قرار داده است.
اخیرا، محمود عباس، رئیس‌جمهور فلسطین شکایت کرده که بریتانیا در این وعده تنها نیست، بلکه بین ایالات متحده آمریکا و سایر کشورهای اروپایی نیز مشترک است.
دولت بریتانیا متن اعلامیه بالفور را به رئیس جمهور آمریکا وودرو ویلسون ارائه کرد و او نیز محتوای آن را قبل از انتشار تأیید کرد و فرانسه و ایتالیا در سال ۱۹۱۸ رسماً آن را تأیید کردند.
سپس، رئیس جمهور ایالات متحده، ویلسون، به طور رسمی در سال ۱۹۱۹، مانند ژاپن، به دنبال آن بود. در ۲۵ آوریل ۱۹۲۰، شورای عالی قدرت‌های متفقین در کنفرانس سن رمو موافقت کرد که مسئولیت فلسطین را به بریتانیا بسپارد و اعلامیه بالفور را طبق آنچه در ماده ۲ این دستور ذکر شده به اجرا درآورد.
در ۲۴ ژوئن ۱۹۲۲، شورای جامعه ملل پیش‌نویس دستور را تصویب کرد که در ۲۹ سپتامبر ۱۹۲۳ لازم‌الاجرا شد.
براساس اعلامیه بالفور، فلسطینی‌ها با راه حل دردناک تأسیس کشور فلسطین در ۲۲ درصد از سرزمین تاریخی فلسطین موافقت کردند و در عین حال وجود اسرائیل را در بقیه سرزمین‌ها به رسمیت شناختند، اما رویای آن‌ها برای ایجاد کشوری در این منطقه هنوز دور از ذهن است.
با ادامه جنگ در غزه، با تحولات جنگی که جان هزاران نفر از جمله زنان و کودکان را گرفته است، فلسطینی‌ها دوباره از آوارگی بیم دارند.
