هشدار: ایران تا ۱۶۴ سال دیگر به بیابان تبدیل می‌شود
کارشناسان محیط زیست می‌گویند ایران با سرعتی نگران‌کننده در حال تبدیل شدن به بیابان است و اگر روند کنونی بیابان‌زایی ادامه یابد، تا حدود ۱۶۴ سال آینده، کل کشور به بیابان تبدیل خواهد شد.
عباس‌علی نوبخت، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری جمهوری اسلامی، اعلام کرده است که سالانه یک میلیون مترمربع از خاک ایران به بیابان تبدیل می‌شود. این پدیده دست‌کم ۱۷ استان کشور را درگیر کرده و سرعت گسترش بیابان‌ها بیش از سه برابر اقدامات انجام شده برای مقابله با آن است.
استان سیستان و بلوچستان یکی از مناطقی است که به شدت تحت تأثیر این بحران قرار گرفته است. خشک شدن ۱۵۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی این استان منجر به تخلیه بیش از ۲۰۰ روستا شده است. علیرضا سروری‌نژاد، کارشناس آب و خاک، ضعف دولت‌ها در بازپس‌گیری حقابه ایران از افغانستان را یکی از عوامل اصلی این بحران می‌داند.
در استان فارس نیز وضعیت نگران‌کننده است. روح‌الله خدارحیمی، رئیس اداره امور بیابان استان، اعلام کرده که یک میلیون و ۲۴۰ هزار هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی این استان در معرض بیابانی شدن قرار دارند.
عوامل متعددی در این بحران نقش دارند، از جمله سدسازی، تغییر مسیر رودخانه‌ها، از بین رفتن پوشش گیاهی و آلودگی‌های زیست‌محیطی. در استان خوزستان، خشک شدن تالاب‌ها به دلیل عدم پرداخت حقابه و دخالت در مسیر آنها برای بهره‌برداری از میدان‌های نفتی، منجر به افزایش نقاط کانونی تولید گرد و غبار شده است.
خشک شدن تالاب جازموریان در استان کرمان نیز نگرانی‌های جدی ایجاد کرده است. کارشناسان معتقدند حدود ۲۵ درصد ریزگردهای ایران از بستر این تالاب برمی‌خیزد.
این بحران پیامدهای جدی اجتماعی و اقتصادی نیز به همراه داشته است. طی دو سال اخیر، ۸۰۰ هزار ایرانی به دلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالی مجبور به مهاجرت درون‌سرزمینی شده‌اند.
متأسفانه، علی‌رغم هشدارهای مکرر فعالان محیط زیست، اقدامات دولت‌ها برای مقابله با این بحران تاکنون ناکافی بوده است. کاهش بودجه سازمان‌های محیط زیست و عدم اجرای طرح‌های مؤثر برای احیای دریاچه‌ها و تالاب‌ها، وضعیت را وخیم‌تر کرده است.
برای مقابله با این بحران، نیاز به اقدامات فوری و جدی در سطح ملی و بین‌المللی است. احیای تالاب‌ها، مدیریت صحیح منابع آبی، توسعه پوشش گیاهی و همکاری با کشورهای همسایه برای حل مسائل مربوط به حقابه، از جمله راهکارهایی است که کارشناسان پیشنهاد می‌کنند. بدون اقدام فوری، آینده زیست‌محیطی و اقتصادی ایران با خطرات جدی مواجه خواهد شد..
