سرنوشت نامعلوم ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ایران پس از حمله آمریکا

مقامهای دولت دونالد ترامپ اعلام کردهاند که اطلاعی از محل نگهداری ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم ایران با غنای نزدیک به سطح تسلیحاتی ندارند؛ موادی که بهنظر میرسد پیش از حمله هوایی آمریکا از محل خارج شدهاند.
معاون رئیسجمهوری، جیدی ونس، در گفتوگو با شبکه ایبیسی اظهار داشت که این مسئله یکی از محورهای گفتوگو با ایران خواهد بود.
رسانههای دولتی ایران گزارش دادهاند که این کشور این محموله را پیش از حمله به محل نامعلومی منتقل کرده است. دو مقام اسرائیلی نیز به نیویورکتایمز گفتند که در پی تهدیدهای مکرر ترامپ، ایران تصمیم به خارجسازی این اورانیوم گرفته است.
تصاویر ماهوارهای منتشرشده توسط شرکت دفاعی مکسار نشان میدهد که ۱۶ کامیون شب قبل از بمباران از تأسیسات فردو خارج شدهاند؛ کامیونهایی که به نظر میرسد حامل مواد حساس هستهای بودهاند. نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین اسرائیل، به شبکه فاکسنیوز گفت که «اورانیوم بهدلیل چگالی بالا، میتواند در غارها، تونلها و مکانهای پنهان مخفی شود».
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز گفته بازرسان سازمان ملل حدود یک هفته پیش از حمله اسرائیل این اورانیوم را دیده بودند. به گفته او، این مواد در محفظههایی نگهداری میشد که در صندوق عقب ۱۰ خودرو جای میگیرند.
این اورانیوم با غنای ۶۰ درصد غنیسازی شده بود، در حالی که سطح تسلیحاتی، ۹۰ درصد در نظر گرفته میشود و نیروگاههای برق تنها به اورانیومی با غنای ۳ تا ۵ درصد نیاز دارند.
برخی مقامهای آمریکایی معتقدند این اورانیوم اکنون میتواند در مذاکرات استفاده شود. ویکتوریا کوتس، معاون پیشین مشاور امنیت ملی ترامپ، گفته است ایران میتواند این مواد را بهعنوان «نشانه حسن نیت» واگذار کند یا در غیر این صورت، منتظر اقدام بعدی آمریکا باشد.
با این حال مقامات جمهوری اسلامی اعلام کردهاند که برنامه غنیسازی ادامه خواهد یافت. مجید تختروانچی به شبکه آ.آر.دی آلمان گفت: «هیچکس نمیتواند به ما بگوید چه کار باید بکنیم.» همچنین علی شمخانی در شبکه ایکس نوشت: «حتی اگر تأسیسات نابود شوند، بازی تمام نشده؛ مواد غنیشده، دانش بومی و اراده سیاسی باقیست.»
ترامپ در واکنش گفت که برنامه هستهای ایران بهطور کامل نابود شده است. با این حال، کارشناسانی چون جفری لوئیس معتقدند برخی زیرساختها و تأسیسات حیاتی هدف قرار نگرفتهاند. مشخص نیست سانتریفیوژهای موجود در فردو آسیب دیدهاند یا نه و بازسازی احتمالی آنها چقدر زمان خواهد برد.